Τετάρτη 6 Ιουλίου 2011

Άγνωστα Τοπία



Από παιδί παρατηρούσα τη φύση.
Προτιμούσα τα τοπία που σάλευαν έντονα και με ιδιαίτερο τρόπο. Από τη συνεχή και προς μία κατεύθυνση κίνηση των ποταμών, προτιμούσα την απρόβλεπτη κίνηση της θάλασσας, με τις αυξομειώσεις, τα τερτίπια και κυρίως τον ήχο της. Εκτός από το σύνολο, μού άρεσε πολύ να εστιάζω στο μέρος, στις μικρές ασήμαντες λεπτομέρειες. Πέρασα ατελείωτες ώρες μπρούμυτα στο χώμα, παρατηρώντας εκστατικός την υφή του, τo σχήμα της πιο μικρής πέτρας, τη μυρωδιά των χόρτων και κυρίως τις πομπές φορτωμένων μυρμηγκιών προς τις υπόγειες φωλιές τους. Κι άλλες τόσες ξαπλωμένος ανάσκελα, χαζεύοντας  περαστικά σύννεφα ή τον έναστρο ουρανό. Νύχτες με φεγγάρι ή χωρίς.

Με τα χρόνια αποστήθισα τις αλλαγές των χρωμάτων στη ροή της μέρας και των εποχών. Έτσι τα τοπία έγιναν αρκούντως προβλέψιμα. Λίγες μόνο φορές με ξάφνιασαν και αυτά ήταν τοπία άλλων παραλλήλων, άλλων μεγεθών από τα οικεία της Μεσογείου. Έτσι αντίκρυσα έκπληκτος το δραματικό φως του πρωινού στο Νέο Δελχί, το επίπεδο τοπίο της Φινλανδίας-η απόλυτη αντιστροφή του ελληνικού, με τις λίμνες στη θέση των νησιών- τον εκκωφαντικό ήχο των νερών στους καταρράχτες του Ιγκουασού. Την επόμενη όμως στιγμή ήξερα ότι δεν ήταν παρά απλώς εξαιρέσεις ή καλύτερα υπερβολές του κανόνα των τοπίων που ήδη είχα αποκρυπτογραφήσει.

Μεγαλώνοντας άρχισα να παραμελώ κάπως τα τοπία και να παρατηρώ περισσότερο τους ανθρώπους. Σαν σύνολα αλλά και σα ξεχωριστές οντότητες. Μού αρεσε να τους βλέπω να πορεύονται αργά σε ποτάμια με όχθες πεζοδρόμια και να φωνάζουν ρυθμικά το δίκαιο τους ή να ξεχύνονται σαν κύμα με γαλανόλευκη έκσταση πανηγυρίζοντας ξέφρενα σε δρόμους και πλατείες τους εθνικούς μας άθλους. Βέβαια αυτή η στάση του παρατηρητή μού στέρησε δια παντός την ικανότητα ενσωμάτωσης καθιστώντας με κατά κάποιο τρόπο ανάπηρο.

Όπως με τα τοπία, έτσι και με τους ανθρώπους, πιο πολύ από τα σύνολα στάθηκα στο μέρος, στα μεμονωμένα άτομα. Στα εξωτερικά χαρακτηριστικά, στις κινήσεις και στις στάσεις τους. Στον τρόπο ομιλίας, στις εκφράσεις και στις διατυπώσεις τους. Στις κραυγές και στους ψιθύρους τους. Χωρίς να το καταλαβαίνω, με μια αυτόματη διαδικασία αρχειοθέτησης όλες οι λεπτομέρεις των παρατηρήσεων έβρισκαν τη σωστή θέση σε νοητούς φακέλλους. Έτσι άρχισα να μαντεύω τα επαγγέλματα, την επόμενη κίνησή τους,  τις πιο απίθανες προτιμήσεις τους και μερικές φορές ακόμα και τις αντιδράσεις τους σε ειδικές συνθήκες. Σταδιακά, με το που συναντούσα ένα καινούριο πρόσωπο, στα πρώτα λεπτά της γνωριμίας “ήξερα” για εκείνο, περισσότερα από όσα συνήθως μαθαίνουμε μετά από χρόνια συχρωτισμού.

Μετά από αρκετές επιτυχίες έπεσα στην παγίδα της έπαρσης. Πίστεψα αφελώς ότι, όπως προηγουμένως τα τοπία, έτσι και τους ανθρώπους κατάφερα να τους αποκρυπτογραφήσω οριστικά. Αν υποθέσατε ότι η διάψευση ήταν οδυνηρή, δεν έχετε άδικο. Τις περισσότερες φορές ήταν. Υπήρξαν όμως και θετικές εκπλήξεις. Λίγες βέβαια, αλλά τόσο εντυπωσιακές που ισοφάριζαν ποιοτικά τις οδυνηρές.

Συνεχίζω να παρατηρώ τους ανθρώπους. Σαν άγνωστα τοπία άλλων παραλλήλων. Δε βιάζομαι πλέον να διατυπώσω συμπεράσματα. Να εκφέρω αφορισμούς. Όχι γιατί φοβάμαι τη διάψευση - μια που ξέρω ότι μπορεί να έρθει ακόμα και όταν είμαι απόλυτα σίγουρος- αλλά γιατί μεγαλώνοντας έμαθα να περιμένω. Για ένα μόνο είμαι σίγουρος: θα συνεχίσουν να με ξαφνιάζουν, τόσο με την αναπάντεχη καλοσύνη τους όσο και την απροσμέτρητη αναίδειά τους, κάνοντας την παρατήρηση άκρως εκλυστική. Σχεδόν ηδονική.


η φωτογραφία είναι του Kieran O` Connor

34 σχόλια:

Tali είπε...

H σταση του παρατηρητή ενδύκνειται για την αποστασιοποίηση . Δεν μπορείς να είσαι προσηλωμένος και συγκεντρωμένος αν δεν εχεις παρει απόσταση .
Η στάση του παρατηρητή απαιτεί ενδελεχή καταμέτρηση και αποχή απο το συναίσθημα ..πως αλλιώς θα ήταν ελκυστική μια παρατήρηση όταν πληγώνει η ομορφιά , μαγεύει ο ήχος και μουντζουρώνει η ασχήμια..(!)(?)

Παρ΄αυτά κι εγώ απο τη στάση του παρατηρητή που συχνα ντύνομαι και λατρεύω (αγαπημένη μου ενασχόληση τα φωτισμένα παράθυρα στα χαμηλά σπίτια), ξαφνιάζομαι ευχάριστα που βλέπω ενα τετοιο κειμενο εδω,
ή δεν ήξερα πως γράφεις και ετσι, ή δεν είχα δει άλλο τέτοιο δείγμα .

-καλημερα:)))))

Σελιτσάνος είπε...

Να παρατηρήσω μόνον ότι μέθοδός σας είναι ατεκμηρίωτη.Για παράδειγμα,όταν παρατηρείς τον Πάγκαλο δεν είσαι σίγουρος αν παρατηρείς το μέρος ή το όλον.

Ανώνυμος είπε...

Ανθρωπο-τοπο-παρατηρητης...

μου αρέσει...

Σταυρούλα είπε...

Το μόνο σίγουρο είναι η τελευταία παράγραφος. Παρόλα αυτά, μια κι η ανθρωποπαρατήρηση είναι μέρος της δουλειάς μου, ή η φύση της δουλειάς μου έχει ακονίσει τις αισθήσεις μου, η πρώτη εντύπωση σπάνια διαψεύδεται. Ενισχύεται συνήθως ή καμιά φορά αποδυναμώνεται λίγο.

kovo voltes... είπε...

Η απόλυτη γοητεία της ζωής. Τοπία φύσης και τοπία ανθρώπινα. Αν δεν τα περπατήσεις αυτά, τι θα μείνει στο πέρασμα απο εδώ??
*υπέροχο κείμενο για άλλη μια φορά και εξαιρετική φωτό ;)

scalidi είπε...

Οι άνθρωποι όσο μας απο-γοητεύουν, τόσο μας γοητεύουν... ;)

Theorema είπε...

Mετά από αυτό το κείμενο βεβαιώθηκα: είστε το πιο ισορροπημένο εξωτικό πτηνό της ζούγκλας!

γρηγόρης στ. είπε...

Σαν παιδί προσπαθώ να παρατηρώ τους ανθρώπους, αλλά δε μ' αφήνουν να το καταφέρω.

Ανώνυμος είπε...

εντάξει, αυτό δεν είναι ποστ, μανιφέστο είναι

ΚΚΜ

Margo είπε...

..και η αφορμή γι αυτή την αναδρομή ήταν ευχάριστη ή δυσάρεστη; Λίγη σημασία έχει βέβαια αλλά να, σκεπτόμουν πού χάθηκες τόσες μέρες και επιστρέφεις με αυτό:)

Το μεγαλώνοντας έμαθα να περιμένω είναι το ιδανικό. Σε άλλη περίπτωση ισχύει το έμαθα να μην εμπιστεύομαι που από μόνο του αναιρεί την ομορφιά της παρατήρησης και φυσικά την χαρά της θετικής έκπληξης εκεί που δεν το περιμένεις.
Μου άρεσε πάρα πολύ ο παραλληλισμός του ανθρώπου με τη φύση, γεννά πολλές εικόνες εκτός από την εκπληκτική φωτογραφία του O'Connor.

Καλό ξημέρωμα να έχουμε

Τσαλαπετεινός είπε...

Talisker Stt.: Τα συναισθήματα δεν μπορούν να νεκρωθούν στη διάρκεια της παρατήρησης. Η ίδια η παρατήρηση τα γεννά και τα ανατροφοδοτεί.

Τα φωτισμένα παράθυρα σε ισόγεια ή ημιυπόγεια διαμερίσματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν σειρά ποστ. Μου έβαλες ιδέες τώρα...για ανάλογα κείμενα.
;-)



Σελιτσάνος: Μα τι περμένετε από ερασιτέχνες;
(Το σχόλιο σας δικαιώνει για μια ακόμα φορά τον τίτλο του Επίτιμου Σχολιαστή.)

Τσαλαπετεινός είπε...

 Coula: Τοπία κι οι άνθρωποι...


renata: Αν έχει κανείς εντρυφίσει στο “άθλημα” σίγουρα έχει ακονισμένες αισθήσεις. Και ναι, η πρώτη εντύπωση είναι συνήθως η σωστή. Πάντως χαίρομαι όταν με διαψεύδει θετικά.

Τσαλαπετεινός είπε...

kovo voltes...:
"Κλείνω τα μάτια γυρεύοντας το μυστικό συναπάντημα των νερών
κάτω απ’ τον πάγο το χαμογέλιο της θάλασσας τα κλειστά πηγάδια
ψηλαφώντας με τις δικές μου φλέβες τις φλέβες εκείνες που μου ξεφεύγουν
εκεί που τελειώνουν τα νερολούλουδα κι αυτός ο άνθρωπος
που βηματίζει τυφλός πάνω στο χιόνι της σιωπής "
;-)


scalidi : Είναι αυτή η πρόθεση που μπαινοβγαίνει μπροστά στο γοητεύουν... ;-)

Τσαλαπετεινός είπε...

Theorema: Θα με κάνετε να το ξαναδιαβάσω με άλλο μάτι...;- )


γρηγόρης στ. : Λοξές ματιές, τάχα αδιάφορες για να μην σε παίρνουν είδηση...


ΚΚΜοίρης: Η φωτογραφία φταίει- εγώ πάντως για ποστ το ξεκίνησα. ;-)

Τσαλαπετεινός είπε...

 Margo: Η αφορμή ήρθε πριν από λίγους μήνες και ήταν διπλή: θετική και αρνητική, από δύο διαφορετικά πρόσωπα ταυτόχρονα. Αν άργησα κάπως να το γράψω ήταν γιατί ήθελα να καταλαγιάσει η πρώτη εντύπωση.

Το "δεν εμπιστεύομαι", δεν παίζει καθόλου: αναιρεί την ομορφιά της ίδιας της ζωής.

Καλή σου μέρα Margo.

new-girl-on-the-blog είπε...

Τα τοπία μπορεί κι αυτά να είναι αναιδή..απλώς δεν είναι ανάγκη να τα "συναναστρέφεσαι" καθημερινά, μπορείς να τ΄αποφύγεις..
Είσαι πολύ τυχερός που καταφέρνεις να παρατηρείς..πολλές φορές τα τελευταία χρόνια δεν τα καταφέρνω..κάτι μου αποσπάει την προσοχή κι αρχίζω πάλι απ΄την αρχή (αλλά η όψη του τοπίου έχει αλλάξει κι η συμπεριφορά το ίδιο).


Πολύ ωραίο κείμενο!
Καλημέρα!

silia είπε...

"...γιατί μεγαλώνοντας έμαθα να περιμένω"
--------------------
Η γοητεία της ωριμότητας .

Ανώνυμος είπε...

..άγνωστα τοπία ...άγνωστοι άνθρωποι...
σαν τους βοριάδες, τους νοτιάδες, σαν τις απότομες συννεφιές.....
σαν τα νερά που χτυπάνε με λύσσα, πάνω στα σκορπισμένα βράχια, των μώλων...
φορές- φορές φοβισμένα τα χαζεύουμε, άλλοτε επιθυμούμε, να τα σταματήσουμε, άλλοτε ξεκινάμε να χορεύουμε, τραγουδώντας,μαζί τους, νερό -νερό,διανύοντας χιλιόμετρα....
όπως και να ' ναι....
έτσι.....καταφέρνουν....
και στέκουν ανοιχτά τα σύνορα...τα σύνορα της ζωής.
[να σχωράτε.....τη φαυλότητα του λόγου και της σκέψης μου.....
βλέπετε...το άσθμα καλόκαιρι ...καιρού...είναι λίγο βάρβαρο....από την άλλη ....η ανάσα της καθημερινά δυσκολότερης ζωής....που έρχεται και κλείνει...με τη σκέψη,ερώτηση, πάνω στα ασθμαίνοντα όνειρα των παιδιών που φέραμε στη γή]......
να είστε καλά.
Σίρο Ρεδόνδο

xtina είπε...

να αποθέσω μια προσωπογραφία της bjork
http://www.youtube.com/watch?v=CQOcXAShp2Q

(παλιό αγαπημένο)

καληνύχτα

vague είπε...

Α, κι εγώ έμαθα (επιτέλους) να περιμένω.
Παλιά ήταν βασανιστικό. Ανυπομονούσα και εκνευριζόμουν. Ίσως είναι θέμα ωριμότητας, που λέει και η Silia, αλλά τώρα πια βρίσκω τις αναμονές πολύ απολαυστικές. Μου δίνουν χρόνο ανεκτίμητης αξίας για προετοιμασία. :))

Το κείμενό σου είναι υπέροχο. Μπράβο!

ippoliti_ippoliti είπε...

Καλησπέρα.
Είναι η 2η φορά που διαβάζω το κείμενο, μ'άρεσε τόσο πολύ, με "ξεκούρασε".
Φαίνεται πουλί πως έχεις ταξιδέψει πολύ, πάντως εμένα μου ανακίνησες θύμησες και συναισθήματα "έκπληξης από το ίδιο".

Για τους ανθρώπους δεν έχω τι να πώ, πολλές φορές νομίζω επιβεβαιώνεται η πρώτη φορά, άλλες πάλι όχι.
Λόγω επαγγέλματος έτυχε να δώ σε μία δεκαετία περισσότερους από 1000 ανθρώπους σε συνέντευξη. Αναρωτιέμαι κατά καιρούς εάν εισηγήθηκα το σωστό, εάν δεν αδίκησα ή δεν υπερτίμησα άνθρωπο.
Είδα και την πορεία αρκετών από αυτούς, κάτι άλλαζε, κάτι στράβωνε, κάτι έφιαχνε (όπως και με μένα).
Οσο για ανθρώπους που είμαστε συναισθηματικά εμπλεκόμενοι; εκεί νομίζω είναι και το δύσκολο να δείς.Μπορεί να χρειαστούν χρόνια να δείς ξεκάθαρα νομίζω την πραγματική εικόνα.
Να έχεις καλό βράδυ

Τσαλαπετεινός είπε...

 new-girl-on-the-blog: Αυτό με τα 'αναιδή τοπία' με έβαλε σε σκέψεις. Ο explorer δουλεύει πυρετωδώς για να εντοπίζει τα ανεδή τοπία της ζωής μου, αλλά δυσκολεύεται πολύ...

καλό σου βράδυ. ;-)



 silia: Υπάρχει μόνο η γοητεία της αναμονής, η ωριμότητα είναι μακριά ακόμα. ;-)

Τσαλαπετεινός είπε...

Σίρο Ρεδόνδο : Στα βράχια, στους μόλους με αέρηδες δυνατούς να μας δυσκολεύουν τα περάσματα.

Να είστε καλά.


xtina: Πολύ ωραίο, σε ευχαριστώ!
Καλή σου νύχτα.

(για soundtrack της εικόνας τουλάχιστον σκεφτόμουν αυτό: http://www.youtube.com/watch?v=Tsr2eqNnrd4&feature=related

Τσαλαπετεινός είπε...

Riski: Μπορεί να έμαθες, όπως λες να περιμένεις, αλλά ξέρω καλά ότι μερικές φορές είσαι ανυπόμονη σαν παιδί. Κι αυτός -πίστεψέ με- είναι ο καλύτερος συνδυασμός: η απόλαυση της αναμονής και η αδρεναλίνη της ;-)


Jose Ramon Santana Vazquez:
Tu comentario demuestra que
cuando los españoles escriben
poesía pura sale,como una fuente
 de  sus palabras.

Muchas gracias amigo, muchas gracias ;-)

Τσαλαπετεινός είπε...

ippoliti_ippoliti: Αποδημητικό γαρ...

Φαντάζομαι πόσο δύσκολο και ψυχοφθόρο είναι να κρίνεις ανθρώπους ή έστω τις ικανότητες τους στη διάρκεια μια ολιγόλεπτης συνέντευξης, με όλα αυτά τα ερωτηματικά να σε βασανίζουν εκ των υστέρων αν αδίκησες κάποον ή όχι. Νομίζω ότι είναι η δυσκολότερη δουλειά.

xtina είπε...

μμμ τι ωραίο
θα το πάρω παρέα στο αποψινό ταξίδι
καληνύχτα

Yannis Tsal είπε...

Συνέχιζε τις χαρτογραφήσεις αδερφούλη... τόπων και ανθρώπων. Είναι η μοίρα του εξερευνητή, να υπομένει πολλές απογοητεύσεις, αλλά και να ζει λιγότερες μεν, σπουδαίες δε και συνήθως ανέλπιστες επιτυχίες που αποζημιώνουν τους κόπους και την αναμονή.

antinetrino είπε...

Είναι ένα καταπληκτικό κείμενο.

(Κάποια στιγμή ήθελα να κάνω μια ανάρτηση με θέμα τους blogger με τους οποίους συναναστρέφομαι, δίνοντας ουσιαστικά την εικόνα που υπάρχει στη φαντασία μου για αυτούς. Το βρήκα όμως λίγο ριψοκίνδυνο και το άφησα ... Αλλά τώρα που το ξαναθυμήθηκα έχω ξαναμπεί στον πειρασμό!)

ΥΣ (α):Δε σου κρύβω ότι χρειάστηκε να ανοίξω λεξικό για την λέξη "συγχρωτισμός"(σε διαβάζουνε και τούβλα!- απλά το αναφέρω, σε περίπτωση που το αγνοείς.)

ΥΣ(β) : Είναι ένα καταπληκτικό κείμενο , μπράβο σου.

Τσαλαπετεινός είπε...

Xtina: Να αφήσω τότε και κάτι ακόμα αντι καλημέρας

http://www.youtube.com/watch?v=aHOZIHX5tUg&feature=related


tsalapeteinos: Στο είπα και ιδιωτικά χθες βράδυ στο λέω και δημόσια σήμερα το πρωί: Αδελφέ μου, άσε τον ποιητή που κρύβεις μέσα σου να βγει στην επιφάνεια!
Κι αν σου βρίσκεται καμία πυξίδα, να μου τη στείλεις. Δεν τα καταφέρνω να βγάλω πορεία με μόνη τη βοήθεια των άστρων ;-)

Τσαλαπετεινός είπε...

antinetrino: Κάνε το! Είναι πολύ καλή ιδέα αλλά φυσικά εμπεριέχει κινδύνους. Μπορεί κάποιους να ξεχάσεις και να στεναχωρηθούν που δεν βρήκαν την εικόνα τους στο ποστ ή η εικόνα που εσύ θα περιγράψεις να μην ταιριάζει με την εντύπωση που έχουν για τον εαυτό τους.

Υ.Γ. α. Το είχα περιφραστικά και μετά το άλλαξα. Αν υπάρχει μια λέξη που μπορεί να αντικαταστήσει πέντε, καλύτερα να βάζεις αυτή. Στις μέρες μας βλέπεις φτάσαμε να κάνουμε οικονομία και στις λέξεις. Εγώ πάντως χαίρομαι όταν βρίσκω άγνωστες λέξεις και ανοίγω λεξικό. Άσε που μετά συνδέω την λέξη με τον βλογερ που τη χρησιμοποίησε.

β. ;- )

ολα θα πανε καλα... είπε...

Πάρα πολύ ωραία ελληνικά,πολύ όμορφη ανάρτηση και από γραφή και από περιεχόμενο.Είχα καιρό να διαβάσω κάτι παρόμοιο,αλήθεια!
Αυτό με την παρατήρηση των μυρμηγκιών το έχω κάνει κι εγώ - μου πήρε όλες τις τάξεις του Δημοτικού η ενδελεχής παρατήρηση.Έμαθα πολλά πράγματα όμως έτσι.
Όσο για τους ανθρώπους,πράγματι ίσως είναι λίγο δύσκολο να τους εντάξεις σε ένα χώρο - πάντα - ή σχεδόν πάντα - μπορεί να εκπλαγείς με μια τους κίνηση.

Τσαλαπετεινός είπε...

ολα θα πανε καλα...: Τελικά όλους μας εντυπωσίαζαν τα μυρμήγκια όταν ήμασταν παιδιά! Έχω περάσει ατέλειωτες ώρες δίπλα σε φωλιές, ως φύλακας. Έλεγα σε όποιους περνούσαν να προσέξουν να μην πατήσουν κανένα.
Προστάτης κανονικός.

Καλό σου βράδυ και σε ευχαριστώ.
;-)

ολα θα πανε καλα... είπε...

@Τσαλαπετεινός:

Μπράβο,ήσουν καλό αγόρι!
:)
Εγώ προτιμούσα τα μαύρα μυρμήγκια από τα καφετιά γιατί μου φαίνονταν πιο ευέλικτα και έξυπνα.

Τσαλαπετεινός είπε...

ολα θα πανε καλα...: ;-)

Τα καφετιά όμως ήταν πιο ευθραυστα και είχαν μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας.