Τύφλα να 'χει η Άνοιξη

Το απόγευμα της τριακοστής πρώτης Οκτωβρίου, έπινα καφέ στην αυλή. Ήταν η πρώτη, μιας μακριάς σειράς ημερών που δεν υπήρχε πλέον άλλη δουλειά να κάνω∙ όλες οι φθινοπωρινές εργασίες είχαν ολοκληρωθεί: κλαδέματα, σκαλίσματα, μεταφυτεύσεις παλιών, φυτεύσεις των νέων φυτών και βολβών, προσθήκη κομπόστ και λιπασμάτων. Έτσι καθόμουν και απολάμβανα τον καφέ επιθεωρώντας τους καρπούς του κόπου μου. Ή μάλλον για να είμαι ακριβής, τα άνθη του κόπου μου. Και ήταν τόσα πολλά που κάποια στιγμή σκέφτηκα: “Τύφλα να έχει η Άνοιξη!”

Τα χρυσάνθεμα -τα περισσότερα παλιά αλλά και μερικά νέα- σε πλήρη ή σε επικείμενη ανθοφορία. Το ίδιο και τα κυκλάμινα. Και τα φρέσκα μικρά σκυλάκια και οι πανσέδες. Αλλά εκτός αυτών, των εποχιακών που ούτως ή άλλως θα άνθιζαν το φθινόπωρο και τα καλοκαιρινά -καμπανούλες, μεταξάκια, φλόγες, ντάλιες- που επέζησαν μέχρι τώρα λόγω του ζεστού, σχεδόν καλοκαιρινού Οκτώβρη. Και βέβαια οι αγαπημένοι ιβίσκοι -όσοι γλύτωσαν από τον περσινό βαρύ χειμώνα- που συνεχίζουν ακάθεκτοι.

“Τύφλα να χει λοιπόν η άνοιξη”, ξανασκέφτηκα με έπαρση όταν άκουσα βήματα, κάπως συρτά, να πλησιάζουν. Ήταν μια κοτσονάτη γριά -96 Μαϊων όπως πληροφορήθηκα λίγο αργότερα- συνοδευόμενη από την Βαλκάνια θεραπαινίδα της. Στάθηκε στην αυλόπορτα, ακούμπησε το μπαστούνι της και άρχισε να κοιτάζει αχόρταγα την αυλή. Δικαιολογημένα περίμενα να ακούσω υμνητικά σχόλια για την χρωματική πανδαισία που είχα με κόπο πετύχει και ένα στεντόρειο “Εύγε νέε μου!”

Κοίταζε, κοίταζε αλλά δεν έλεγε κουβέντα. Εγώ πάλι, σηκώθηκα, πήγα προς το μέρος της και περίμενα ανυπόμονα την επιβράβευση που καθυστερούσε υπέρ το δέον. Ώσπου η γραία, ανοιγόκλεισε το στόμα της, η μασέλα της μετακινήθηκε και ανεξήγητα οργισμένη, άρχισε να μού φωνάζει: “Τί είναι αυτά; Να τα βγάλεις όλα! Να βάλεις ροζ γεράνια! Τα γεράνια είναι ωραία. Εγώ στο σπίτι μου και στο εξοχικό μου έχω μόνο γεράνια. Να τα ξεπατώσεις αυτά! ”

Να ξεκαθαρίσω πρώτα- πρώτα ότι δεν έχω σε καμία υπόληψη τα γεράνια- συμπαθώ μόνο τις βαμβακούλες τα πρωτοξάδελφά τους- γιατί είναι εύκολα φυτά. Απαιτούν ελάχιστη φροντίδα Λίγο νερό, μόνο  τους ρίχνεις κι αυτά θεριεύουν. Και εμένα μ αρέσει να κοπιάζω. Μ` αρέσει να προσπαθώ, μ` αρέσει να περιμένω ανταπόκριση στη φροντίδα. Πιστεύω ότι αυτή η επιλογή μου, με τα χρόνια με έκανε τελικά ένα μάλλον υπομονετικό άνθρωπο, αλλά κι αυτοί έχουν τα όριά τους. Κι η θρασύτατη γριά τα είχε υπερβεί. Αντί να μού πει μια καλή κουβέντα, τόλμησε να με προστάξει να αντικαταστήσω τα ωραία μου δύσκολα και απαιτητικά φυτά με γεράνια!

Εξοργίστηκα και ήμουν έτοιμος να της απαντήσω ανάλογα, όταν πρόσεξα πίσω της την γυναίκα που την συνόδευε να μού κάνει νόημα, “άστο, άστο καλύτερα” και με τα χείλη της να επαναλαμβάνει έντονα αλλά χωρίς ήχο “96”. Φρέναρα. Όταν δε έκανε και μια κίνηση με το δάχτυλο στο κεφάλι της “τα έχει χαμένα η γιαγιά” τράβηξα χειρόφρενο και είπα ένα γεμάτο κατανόηση“Καλησπέρα και σε σας!”. Η γυναίκα γέλασε ανακουφισμένη που ο απογευματινός περίπατος δεν θα κατέληγε σε καυγά, έδωσε στη γιαγιά το μπαστούνι, της έπιασε το άλλο χέρι και της έδειξε το δρόμο. 

Τις είδα να απομακρύνονται αργά. Μετά κάθισα, ήπια τον υπόλοιπο καφέ και έστριψα ένα τσιγάρο. Επιθεωρώντας την αυλή μουρμούρισα ένα ακόμα “Τύφλα να `χει η Ανοιξη" -λίγο πιο συγκρατημένο από τα προηγούμενα- και αποφάσισα την επόμενη, πρωτομηνιά, να φωτογραφήσω ένα ένα, όλα τα ανθισμένα λουλούδια. Χθες που το έκανα, σκέφτηκα ότι ίσως πρέπει από κάπου να κόψω ένα κομμάτι γεράνι και να το φυτέψω. Όχι τίποτα άλλο, για να μεγαλώσει η ποικιλία βρε αδελφέ. 

(κλικ στις εικόνες για να μεγαλώσουν) 

Ωραιόφυλλο,  coleus 

 Σπαθίφυλλο

 Ρείκι 

 Πεντάς Lanceolata

 Σκυλάκια, Boca di Leone

 Σάλβια, φωτιά

 Λομπέλια

 Superbells

 Διπλαδένια

Γιασεμί

Βαμβακούλα ή μαστιχάκι

Σελόζια Plumosa

 Γαριδάκι, Μεξικάνικο

Ιμπάτιενς, από τη Νέα Γουινέα

Ντάλια, Lilac Time

 Κάκτος

Αλτερναθέρα με ένα άσπρο λουλούδι αριστερά

 Ιπόμοια Morning Glory

Λαντάνα, πολυανθούσα

Βίγκα ή Δαφνούλα, με καταγωγή από τη Μαγαδασκάρη

Κιννάμωνον,  Κάσσια Κινέζικη 

Κυκλάμινο 

 Καμπανούλα

Αλστρομέρια ή Κρίνος των Ίνκας με καταγωγή από το Περού

 Μαργαρίτα

 Κάλλα, Red Captain

 Ιβίσκος μονός

 Πορτουλάκα ή μεταξάκι

Πανσές, Viola tricolor

Και ενδεικτικά, μερικά από τα χρυσάνθεμα

Λούλα Αναγνωστάκη 1934-2017

(Στη σκηνή βρίσκονται η ΑΛΙΚΗ και ο ΑΝΤΟΝΙΟ. Ο φωτισμός είναι χαμηλός και κόκκινος. Η ΑΛΙΚΗ ειναι καθισμένη σε μια καρέκλα σε πρώτο πλάνο, απέναντι στην πλατεία. Φορά ένα κλειστό μαύρο φόρεμα. Κρατά το μέτωπό της σαν να θέλει να συγκεντρωθεί. Ο ΑΝΤΟΝΙΟ, στο βάθος, ζωγραφίζει αργά, με κόπο. Η ΑΛΙΚΗ αφήνει να πέσει το χέρι της, ανασηκώνει το κεφάλι, κοιτάζει ίσια μπροστά της. Το πρόσωπο της είναι σα μασκα. Μοιάζει σχεδόν σα μια γριά γυναίκα. Παύση. Έπειτα αρχίζει να μιλά χωρίς ν' αλλάξει έκφραση και κοιτάζοντας πάντα μποστά της. )

ΑΛΙΚΗ: Αντόνιο. Αντόνιο εδώ είσαι; Έλα να καθίσεις δίπλα μου. Έλα, σου λέω! Δεν έχουμε καιρό για χάσιμο. Οι άλλοι θα γυρίσουν από στιγμή σε στιγμή και δε θα είμαστε πια μόνοι. Δε θα μπορούμε να μιλήσουμε ο ένας στον άλλον. Δεν έχουμε καιρό. Έλα. (Παύση) Δεν έχω καιρό. Είμαι βιαστική- γερνάω. Πόσο χρονών είσαι εσύ; Είκοσι; Εικοσιδύο. Σε σένα δεν έχει σημασία η ηλικία. Γι` αυτό σ` αγαπώ. Δε θα μεγαλώσεις ποτέ. Δε θα φύγεις ποτέ μακριά από τη μαμά σου. Την καλή-γριά μαμά σου. (Άργα) Έλα λοιπόν που σού λέω! Δεν έχουμε καιρό! Έλα, πρέπει ν` αρχίσουμε. (Παύση) Αχάριστο πλάσμα. Ξεχνάς τί ήσουν όταν σ` έφερα εδώ. Ένα ζώο. Ένα ζώο που τρεμούλιαζε στη γωνιά του δρόμου. Κι εγώ σού έμαθα να ντύνεσαι, να τρως, να ζωγραφίζεις, να σκέφτεσαι. Να μιλάς. Ναι ακόμα και να μιλάς σου έμαθα. Μίλα! Τώρα! (Παύση) Αχάριστε. Δε λες λέξη. Αναρωτιέμαι τί θα ήσουν χωρίς εμένα. Ένα σκυλί που του πετούν πέτρες. (Ξεσπά) Ώρες- ώρες μού 'ρχεται ν' ανοίξω την πόρτα και να σε πετάξω έξω! Έτσι. Να σ' ακούσω να γαβγίζεις μέσα στην κρύα νύχτα. Το ξέρεις πως μ' έχεις ανάγκη; Με χρειάζεσαι! Το ξέρεις ναι ή όχι; (Παύση) Εντάξει κι εγώ σε έχω ανάγκη. Έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον. Το παραδέχομαι. Τί ήμουν πριν σε φέρω εδώ; Μια γριά έρημη γυναίκα. Τέτοια ήμουν πάντα- σε όλη μου τη ζωή- έτσι γεννήθηκα. Ακόμα κι όταν ζούσα με τους γονείς μου. Ακόμα κι όταν ζούσα με τον άντρα μου. Ο άντρας μου μού το λεγε από τον πρώτο κιόλας καιρό και ήμουν δεν ήμουν είκοσι χρονών τότε. Είσαι μια γριά έρημη γυναίκα, μού έλεγε. Γριά και άσχημη. Μια μέρα θα σε εγκαταλείψω. Θα φύγω και δε θα με ξαναδείς. Κι οι φίλοι μου μού το έλεγαν κι εκείνοι. Ή μάλλον όχι- δε θυμάμαι πια. Δεν θυμάμαι αν αυτοί μού το έλεγαν. Το σκέφτονταν όμως, όσο γι αυτό είμαι βέβαιη. Το σκέφτονταν. Κι όταν εκείνος, ο άντρας μου έφυγε, τότε σίγουρα το σκέφτηκαν γι άλλη μια φορά. Το είδα στα μάτια τους. Δε γελιέμαι εγώ. Όμως είχα γνωρίσει κάποτε μια γυναίκα που ήταν χαρούμενη κι όμορφη. Η πιο χαρούμενη κι όμορφη γυναίκα που είδα ποτέ στη ζωή μου. Έμενε πλάι απο το πατρικό μου σπίτι. Κι είχε ένα παράξενο όνομα. Αμίνα. Έτσι την έλεγαν. Η μητέρα μου έλεγε: Πήγαινε στο παράθυρο να δεις την Αμίνα. Η Αμίνα βγήκε στο μπαλκόνι. Η Αμίνα φορά το άσπρο της φόρεμα. Η Αμίνα έκανε τα μαλλιά της κοτσίδα. Και μια μέρα μού είπε: Η Αμίνα κρεμάστηκε γιατί την άφησε ο άντρας της.

(Γελά σιγά)

Μια γριά έρημα γυναίκα. Πάντα. Σε όλη μου τη ζωή. Τριγύριζα στ' άδεια πάρκα. Στους άδειους δρόμους. Στ΄'αδεια σπίτια. Παντού πάρκα και δρόμοι. Σπίτια Φωνές. Άνθρωποι. Ποτέ δεν ένιωθα καλά με τους ανθρώπους. Πώς μπορεί να νιώθει κανείς καλά μαζί τους όταν- όταν υπάρχει αυτή η έλλειψη συντονισμού στις σχέσεις τους. Συντονισμός! Αυτό ακριβώς. Αντόνιο, τη βρήκα τη λέξη! Όλα μπορεί κανείς να τ` αντέξει στη ζωή. Γιατί όλα έγιναν για να σε βασανίζουν- στο τέλος συνηθίζεις. Το ανυπόφορο είναι πως πρέπει να τ' αντέξεις μονάχος. Οι άλλοι δεν μπορούν ποτέ να σε φτάσουν στη δυστυχία σου. Οι άλλοι αισθάνονται πάντα διαφορετικά από σένα- ακόμα κι αν λεν πως σ' αγαπούν- ακόμα κι αν λεν πως θέλουν να σε βοηθήσουν-πάντα ο πόνος τους θα είναι λιγότερος απ' το δικό σου. Είναι άδικο, δεν είναι; Εγώ δεν μπορώ να το υποφέρω. Εγώ όταν είμαι δυστυχισμένη θέλω όσοι με τριγυρίζουν να είναι και εκείνοι το ίδιο δυστυχισμένοι όπως εγώ. Για αυτό και φροντίζω να γίνουν. Τους βασανίζω, Αντόνιο, καταλαβαίνεις; Τους βασανίζω. Γιατί δεν τους ζητάω συμπόνια. Δυστυχία όση και η δική μου, τους ζητάω, στον ίδιο βαθμό, ούτε τόσο δα λιγότερη. Και δυστυχία αληθινή μόνο για δική τους αιτία μπορούν να νιώσουν, ποτέ για ξένη. Γι' αυτό και τους τη δίνω: την αιτία. Για να μη μείνω μόνη και αβοήθητη σε τέτοιες στιγμές. Είμαι σαν εκείνη τη γυναίκα που όταν πέθανε το παιδί της, σκότωσε το παιδί της αδελφή της για να έχει αληθινό σύντροφο στον πόνο της. Συντονισμός! (Γελά ανόρεχτα) Όμως πώς να τους το εξηγήσεις αυτό- πώς να τους δώσεις να καταλάβουν. Τα ηλίθια μούτρα τους- τα άδεια τους μάτια- οι στριγγλιάρικες φωνές τους. Θαρρώ πως ο μόνος που το κατάλαβε ποτέ ήσουν εσύ. Γι αυτό και σε έχω τόσο ανάγκη. Μη μ' αφήσεις ποτέ Αντόνιο! Μη μ' αφήσεις. Μη βγεις ποτέ μονάχος έξω τη νύχτα! (Κοιτάζει γύρω της) Τα παγωμένα δωμάτια. Το σκοτάδι. Εγώ κι εσύ είμαστε ένα τώρα. Βλέπεις πριν με γνωρίσεις δεν ήξερες τίποτα και τα 'μαθες όλα από μένα. Τώρα εσύ και εγώ είμαστε το ίδιο. Κλαίμε μαζί, χαιρόμαστε μαζί, έχουμε τα ίδια αισθήματα για τους άλλους κι όλα αυτά στον ίδιο βαθμό.Ούτε τόσο δα παρά κάτω ο ένας από τον άλλον. Ο συντονισμός. Τί σού έλεγα; Θυμήσου αυτή τη λέξη όσο κι αν είναι δύσκολη για σένα. Τότε που είχε πέσει το πριόνι και σού 'χε κόψει βαθιά το πόδι κι έτρεχε αίμα και ούρλιαζες και το πήρα κι εγώ κι έκοψα το δικό μου βαθιά- πονούσαμε μαζί, θυμάσαι, δεν ήσουν μόνος. Κανείς στον κόσμο δεν πέτυχε αυτό που πετύχαμε εμείς οι δυο. (Από ένα σημείο και πέρα ο ΑΝΤΟΝΙΟ έχει αρχίσει να τακτοποιεί τα χαρτιά του. Σηκώνεται αργά, πλησιάζει την ΑΛΙΚΗ, έχει πάρει μια καρέκλα και κάθεται. Είναι και οι δυο με τα πρόσωπα προς την πλατεία, στο προσκήνιο και κολλητά σχεδόν ο ένας στον άλλον. Το πρόσωπο της ΑΛΙΚΗΣ έχει μεταμορφωθεί. Το έχει πλημμυρίσει η τρυφερότητα) Ήρθες- ήρθες αγόρι μου. Δώσε μου το χέρι σου. Μικρό μου, τρυφερό χεράκι. Τί βλέπω; Τα δάχτυλά σου είναι γρατσουνισμένα. Τί έκανες πάλι, ε; Θα σε μαλώσω. Ξέρω, ξέρω τί κάνεις όταν δε σε βλέπω. Σκαρφαλώνεις τα μεσάνυχτα ως τις χελιδονοφωλιές και κλέβεις τα αυγά τους. Αυτό δεν κάνεις; Κακό παιδί, γι αυτό τα χέρια σου έχουν όλο γρατσουνιές. Έλα, αστεία το είπα, εσύ δεν κάνεις ποτέ τέτοια πράγματα. Εσύ δεν βγαίνεις ποτέ τις νύχτες έξω σαν τα άλλα αγόρια της ηλικίας σου. Εσύ δεν παρατάς τη γριά μάνα σου μόνη. (Παύση. Η ΑΛΙΚΗ αφαιρείται απότομα και κοιτάζει μπροστά της ακίνητη. Έπειτα στρέφεται προς την πόρτα. Η έκφρασή της αλλάζει πάλι) Όμως χάνουμε χρόνο. Δεν έχουμε καιρό. Και πρέπει να μιλήσουμε οι δυό μας, πριν έρθουν οι άλλοι. Τους ακούς; Έρχονται. Εγώ τους ακούω κιόλας. Εμπρός, μίλα. Θέλω ν' ακούσω τη δική σου φωνή. Τί μέρα έχουμε σήμερα;

ΑΝΤΟΝΙΟ: Κυριακή.

Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από το έργο της Λούλας Αναγνωστάκη “Αντόνιο ή το μήνυμα”. (1972) Η σπουδαία θεατρική συγγραφέας, πέθανε σήμερα, Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017 σε ηλικία 83 ετών. Ήταν η μικρότερη αδελφή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη και σύζυγος του ψυχιάτρου και συγγραφέα Γιώργου Χειμωνά. 

Η φωτογραφία, του Σπύρου Κατωπόδη. 

Μυθολογίας συνέχεια

Francisco de Zurbarán (1598-1664) Ο Ηρακλής εκτρέπει τον Αλφειό (Πράδο)

Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄κεφ.5

Ρωμαϊκό μωσαϊκό του 3ου π.Χ Αιώνα 

[1.9] Ἠλείου δὲ ἦν Αὐγέας: οἱ δὲ ἀποσεμνύνοντες τὰ ἐς αὐτόν, παρατρέψαντες τοῦ Ἠλείου τὸ ὄνομα, Ἡλίου φασὶν Αὐγέαν παῖδα εἶναι. τούτῳ βοῦς τῷ Αὐγέᾳ καὶ αἰπόλια τοσαῦτα ἐγένετο ὡς καὶ τῆς χώρας αὐτῷ τὰ πολλὰ ἤδη διατελεῖν ἀργὰ ὄντα ὑπὸ τῶν βοσκημάτων τῆς κόπρου: Ἡρακλέα οὖν εἴτε ἐπὶ μοίρᾳ τῆς Ἠλείας εἴτε ἐφ' ὅτῳ δὴ καὶ ἄλλῳ μισθῷ πείθει οἱ καθῆραι τῆς κόπρου τὴν γῆν. [1.10] καὶ ὁ μὲν καὶ τοῦτο ἐξειργάσατο ἐκτρέψας τοῦ Μηνίου τὸ ῥεῦμα ἐς τὴν κόπρον: Αὐγέας δέ, ὅτι τῷ Ἡρακλεῖ σοφίᾳ πλέον καὶ οὐ σὺν πόνῳ τὸ ἔργον ἤνυστο, αὐτός τε ἀποδοῦναί οἱ τὸν μισθὸν ἀπηξίου καὶ τῶν παίδων τῶν ἀρσένων τὸν πρεσβύτερον Φυλέα ἐξέβαλεν ἀντειπόντα ὡς οὐ δίκαια ποιοῖτο πρὸς ἄνδρα εὐεργέτην. αὐτὸς δὲ τά τε ἄλλα παρεσκευάζετο ὡς τὸν Ἡρακλέα ἀμυνούμενος, ἢν ἐπὶ τὴν Ἦλιν στρατεύηται, καὶ τοὺς παῖδας τοὺς Ἄκτορος καὶ Ἀμαρυγκέα ἐπηγάγετο ἐς φιλίαν. 

Παυσανία Ηλειακά, κεφ 1 παρ. 9-10

Honoré Daumier  1808- 1879

Δεν είχα σκοπό να δημοσιεύσω δεύτερο συνεχόμενο ποστ με ετικέτα μυθολογία, αλλά ο πρωθυπουργός ξαναχτύπησε από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Τον αποπήραμε για τον Οδυσσέα και τις Σειρήνες κι έτσι, επιμένοντας σταθερά να διανθίζει τις ομιλίες του με μυθολογικά θέματα, αποφάσισε να αφήσει τους πρωταγωνιστές και να καταπιαστεί με κάποιον δευτεροκλασσάτο· αυτή τη φορά το θύμα ήταν ο Βασιλιάς της Ήλιδας, ο Αυγείας,  ή μάλλον ο σκύλος του που μόλις χθες μάθαμε ότι ήταν ...κόπρος. «Θα καθαρίσουμε τον κόπρο του Αυγέα» είπε στην ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας.  

Κι άντε να κάνουμε τα στραβά μάτια για το όνομα του βασιλιά με τους βρώμικους στάβλους και να πιστέψουμε ότι ο πρωθυπουργός έχει μελετήσει τα Ηλειακά του Παυσανία και υιοθετεί το Αυγέα αντί του καθιερωμένου Αυγεία,   ο σκύλος όμως και μάλιστα μπάσταρδος,  αντί της κοπριάς δεν καταπίνεται με τίποτα. 

Υ.Γ.  Στην ιστοσελίδα i efimerida  "διορθώνουν" κι ουκ ολίγοι τους αντιγράφουν 

''μ᾽ ἔδησαν ὀρθὸν ἐν ἱστοπέδῃ''

Αττική ερυθρόμορφη στάμνος.  (480-470 π.Χ.)  The British Museum  

Καὶ πρῶτα ταξιδεύοντας θὰ φτάσης στὶς Σειρῆνες,

ὅλους μαγεύουν τοὺς θνητοὺς ποὺ λάχουνε κοντά τους·
ὅποιος σιμώση ἀπ' ἀγνωσιὰ κι ἀκούση τὴ φωνή τους,
ἀπὸ γυναίκα καὶ παιδιὰ χαρὰ νὰ μὴν προσμένη
μήτε πατρίδα πὼς θὰ δῆ, τὶ μὲ γλυκὰ τραγούδια
αὐτὲς τόνε μαγεύουνε μὲς ἀπ' τὴ λιβαδιά τους.

Σωρὸς ἐκεῖ τ' ἀνθρωπινὰ τὰ κόκκαλα σαπίζουν
γυμνὰ, ποὺ εἶναι τὸ δέρμα τους χυμένο ὁλοτριγύρω.

Ερυθρόμορφος κρατήρας, του Πύθωνα 340 π.Χ. Staatliche Museen Berlin 

Προσπέρνα τις, καὶ στούπωνε καλὰ τ' αὐτιὰ τῶν ἄλλων
μὲ μελοζύμωτο κερὶ νὰ μὴν μποροῦν ν' ἀκούσουν.
Κι ἂν ποθυμήσης ἴδιος σου ν' ἀκούσης, ἂς σὲ δέσουν

ὁλόρθο χεροπόδαρα στοῦ καταρτιοῦ τὴ ρίζα,
κι ἂς καλοσφίξουν τῶ σκοινιῶν τὶς ἄκρες στὸ κατάρτι,
καὶ τότες χαίροντας θ' ἀκοῦς μακρόθε τὶς Σειρῆνες.
Μὰ ἀνίσως καὶ παρακαλῆς τοὺς ἄλλους νὰ σὲ λύσουν,
ἐκεῖνοι ἀκόμα πιὸ σφιχτὰ νὰ δένουν τὰ σκοινιά σου.

Nicolas Mignard 1607

Μουσείο Καλών Τεχνών San Francisco 

Ρωμαικό ψηφιδωτό του 3ου μ.Χ. Bardo Museum, Tunis, Tunisia 

Αὐτά εἰπε· κι εὐτὺς πρόβαλε ἡ χρυσόθρονη ἡ Αὐγούλα,
καὶ στοῦ νησιοῦ της ἡ θεὰ τραβήχτηκε τὰ μέσα.
Καὶ στὸ καράβι πῆγα ἐγώ, καὶ τῶ συντρόφων εἶπα

νὰ λύσουν τὰ πρυμόσκοινα, κι ἀπάνω ν' ἀνεβοῦνε.
Κι αὐτοὶ στὸ πλοῖο ἀνέβηκαν, καὶ κάθισαν στοὺς πάγκους,
καὶ τὸν ἀστραφτερὸ γιαλὸ μὲ τὰ κουπιὰ βαροῦσαν.

Apollo di Giovanni, 1435-1465, Art Institute of Chicago

Καὶ πίσω ἀπ' το μαυρόπλωρο καράβι στέλνει ἡ Κίρκη
ἡ φοβερὴ κι ἡ ὡριόμαλλη κι ἡ ἀνθρωπολαλοῦσα,

πρύμο καλὸ καὶ φιλικὸ ποὺ τὰ πανιὰ φουσκῶναν.
Καὶ τ' ἄρμενα σὰ σιάξαμε, καθίσαμε, κι ὁδήγα
ὁ ἀγέρας τὸ καράβι μας μαζὶ μὲ τὸν ποδότη.

Χαλκογραφία του Nicolas Mignard, 1607

Γκραβούρα του Theodoor van Thulden, 1632-1633 

 Άμστερνταμ, Rijksmuseum.

Τότε εἶπα μὲ βαρειὰ καρδιὰ στοὺς φίλους μου συντρόφους·

“Καλὸ δὲν εἶναι, φίλοι μου, νὰ ξέρη ἕνας μονάχα

ἢ δυὸ, τὰ λόγια τὰ ἱερὰ ποὺ μοῦ 'πε ἡ θεία Κίρκη·
μόνε τὰ κρένω καὶ σ' ἐσᾶς, νὰ ξέρουμε ἂν θὰ βροῦμε
ζωή, ἢ ἂν θὰ ξεφύγουμε τὴ μοῖρα τοῦ θανάτου.
Πρῶτα, νὰ φεύγω ἀπ' τὴ φωνὴ τῶ φοβερῶ Σειρήνων
κι ἀπὸ τ' ἀνθολιβάδια τους, παράγγειλε μου ἡ Κίρκη.

Κι ἐγὼ μονάχος, εἶπε μου, ν' ἀκούσω τὴ φωνή τους·
στοῦ καταρτιοῦ τὴ ρίζα ἐσεῖς δέστε με τώρα ὁλόρθο,
καὶ καλοσφίξτε τῶ σκοινιῶν τὶς ἄκρες στὸ κατάρτι,
γερὰ κρατώντας με, κι ἐγὼ σὰ λέω νὰ μὲ ξελύστε,
ἐσεῖς ἀκόμα πιὸ σφιχτὰ νὰ δένετε τοὺς κόμπους.”

Γκραβούρα του Jean Mathieu, 1619 από έκδοση των Μεταμορφώσεων

 του Οβίδιου, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας 

J. W. Waterhouse, 1891 

Ἐκεῖ ποὺ αὐτὰ τοὺς ἔλεγα καὶ τοὺς καλοξηγοῦσα,
στῶ δυὸ Σειρήνων τὸ νησὶ τ' ὥριο καράβι φτάνει,
ποὺ ὁ πρύμος τὸ γοργόσπρωχνε. Κι ἀμέσως καταπέφτει
τ' ἀγέρι, κι ἔρχεται λαμπρὴ στὴ θάλασσα γαλήνη,
σὰν κάποιος ν' ἀποκοίμισε θεὸς τὰ κύματά της.

Τότες αὐτοὶ σηκώθηκαν καὶ τὰ πανιὰ διπλῶσαν,
μὲς στὸ καράβι τά 'θεσαν, κι ἀράδα καθισμένοι,
μὲ τὰ καλόξυστα κουπιὰ τὶς θάλασσες ἀσπρίζαν·

Otto Greiner 1869 -1916 

Λιανίζω ἐγὼ τροχὸ κερὶ μὲ κοφτερὸ μαχαίρι,
καὶ μὲ τ' ἀντρειωμένα μου τὸ καλοσφίγγω χέρια.

Καὶ τὸ κερὶ τὸ ζέσταινε ἡ μεγάλη δύναμη μου,
κι ὁ Ἥλιος ὁ Ὑπερίονας μὲ τὶς θερμές του ἀχτίδες·
ἀράδα τότες ἔφραξα τ' αὐτιά τους ὁλωνῶνε,
κι ἐκεῖνοι χεροπόδαρα μὲ δέσανε στὸ πλοῖο
ὁλόρθο, καὶ καλόσφιξαν τὶς ἄκρες στὸ κατάρτι·

καὶ τὸν ἀστραφτερὸ γιαλὸ μὲ τὰ κουπιὰ βαροῦσαν.

Carl Theodor von Blaas, 1882

William Etty, (1787-1849) 

Σὰν ἤρθαμε τόσο κοντὰ ποὺ ἀκούγεται ἂν φωνάξης,
γοργὰ τραβώντας, τό 'νιωσαν αὐτὲς τοῦ καραβιοῦ μας
τὸ διάβα, καὶ μᾶς σύρανε ψιλόφωνο τραγούδι·

“Ἔλα, καμάρι τῶν Ἀχαιῶν, πολύμνητε Ὀδυσσέα,

τὸ πλοῖο σου κράτα, τὴ γλυκειὰ φωνή μας γιὰ ν' ἀκούσης,
Δὲν πέρασε ἀπ' ἐδῶ κανεὶς μὲ μελανὸ καράβι,
χωρὶς ν' ἀκούση ἀπὸ κοντὰ τὸ γλυκολάλημά μας,
παρὰ μισεύει χαίροντας ποὺ ἔμαθε κι ἄλλα ἀκόμα,
τὶ ξέρουμε ὅσα τράβηξαν μὲς στὴν πλατειὰ Τρωάδα

καὶ Τρωαδῖτες κι Ἀχαιοί, καθὼς οἱ θεοὶ τὰ ὁρίσαν,
καὶ ξέρουμε ὅσα γίνουνται στὴ γῆς τὴν πολυθρόφα.”

Edward Calvert, 1850

Herbert James Draper  1909 

 Αὐτὰ μᾶς γλυκολάλησαν κι ἐγὼ ὅλο λαχταροῦσα
ν' ἀκούσω, καὶ τοὺς ἔγνεφα τοὺς ἄλλους νὰ μὲ λύσουν·
μὰ ἐκεῖνοι πέσαν στὸ κουπὶ κι ὀμπρὸς γοργοτραβοῦσαν.

Κι ὁ Εὐρύλοχος σηκώθηκε μαζὶ κι ὁ Περιμήδης
καὶ μὲ δεσμὰ περσότερα μὲ δέναν καὶ μὲ σφίγγαν.

N.C. Weyth 1929 

Καὶ σὰν τὶς προσπεράσαμε, καὶ πιὰ μήτ' ἡ λαλιά τους
καὶ μήτε τὰ τραγούδια τους κοντά μας δὲν ἐρχόνταν,
ἔβγαλαν τότες τὸ κερὶ οἱ ἀγαπημένοι φίλοι,

ποὺ ἐγὼ στ' αὐτιὰ τοὺς ἄλειψα, κι ἀπ' τὰ δεσμὰ μὲ λῦσαν.

Ξυλογραφία. Κ. Γραμματόπουλος, 1957 Εθνική Πινακοθήκη 

Bernard Buffet, 1993 

Τα  παραπάνω αποσπάσματα προέρχονται από τη Οδύσσεια του Ομήρου. (Ραψωδία Μ, 39-54 και 143-200)  Η μετάφραση είναι του Αργύρη Εφταλιώτη. 

Αφορμή για το ποστ, η φράση “Οπως ο Οδυσσέας που έκλεισε τα αυτιά του στις σειρήνες έτσι και εμείς προχωράμε με αποφασιστικότητα.”  από την ομιλία του πρωθυπουργού Α. Τσίπρα στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος παρουσία του Προέδρου της Γαλλίας Ε. Μακρόν.