Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2009

Bodies The Εxhibition


Επισκέφτηκα την έκθεση Bodies The exhibition το περασμένο φθινόπωρο στη Νέα Υόρκη στο South Seaport. Θα ήταν αδύνατον να την αποφύγω: όποιο έντυπο κι αν ξεφύλλιζες υπήρχε ένα σχόλιο, μια διαφήμιση, μια υπόμνηση. Η πόλη ήταν γεμάτη με αφίσες της έκθεσης και όλοι, μα όλοι μιλούσαν για αυτήν. Σε σκόρπιες κουβέντες στο δρόμο, στον υπόγειο κρυφάκουσα τις εντυπώσεις εκείνων που την είχαν ήδη επισκεφτεί αλλά και την πρόθεση άλλων να την επισκεφτούν άμεσα.

Tο South Seaport στη Fulton street, στέγαζε για 150 χρόνια την ψαραγορά της Νέας Υόρκης. Το 2005 η ψαραγορά μεταφέρθηκε στο Bronx και το κτίριο διαμορφώθηκε σε εμπορικό και εκθεσιακό κέντρο. Η έκθεση είχε όπως το φανταζόμουνα μεγάλη προσέλευση.
Η μαγική διαδρομή άρχιζε με τα οστά. Το λεγόμενο Ερειστικόν Σύστημα. Ο φέρων οργανισμός του σώματος, στο σύνολο αλλά και τις κρυφές του λεπτομέρειες. Αλλεπάλληλες τομές, συνδέσεις, στάσεις, κινήσεις. Ακολουθούσε με αντίστοιχο τρόπο το μυϊκό σύστημα, το κυκλοφορικό, το αναπνευστικό και τέλος το αναπαραγωγικό.

Μια έκθεση υποβλητική, ένα συγκροτημένο, άρτιο μάθημα ανατομίας που αποκάλυπτε σε όλους το θαύμα, τη λειτουργικότητα και την απίστευτη ομορφιά, του άγνωστου εσωτερικού μας κόσμου.

Ένας νεαρός σκίτσαρε το σύστημα της κυκλοφορίας του αίματος που είχε απομονωθεί, μέσα από μια περίπλοκη διαδικασία από το σώμα και αιωρούνταν ολοκόκκινο σε ένα υγρό γαλάζιο περιβάλλον. Φαινόταν ότι προσπαθούσε να αποδώσει όσο το δυνατόν πιο πιστά τη διακλάδωση αρτηριών σε τριχοειδή αγγεία.

«Κοίταξε!» έκανε νόημα ένας ηλικιωμένος κύριος στη γυναίκα του. Έσκυψαν και οι δύο κοιτάζοντας μια τα καρτελάκια με τους αριθμούς πάνω στο έκθεμα, μια τις πληροφορίες στη βάση του και βοηθώντας ο ένας τον άλλον ονομάζανε διαδοχικά, τα όργανα: μήτρα, σάλπιγγες, ωοθήκες…

Λίγο πιο πέρα στην αίθουσα με τα έμβρυα, μια μητέρα έπιασε τρυφερά το μπράτσο του πανύψηλου γιού της και τον παρέσυρε μπροστά στη γυάλα με το έμβρυο των 8 εβδομάδων και του είπε: «Ήσουνα έτσι, ακριβώς πριν από 29 χρόνια».

Παρατηρώντας τις εκφράσεις των επισκεπτών θυμήθηκα το Μάθημα ανατομίας του καθηγητή Τουλπ του Ρέμπραντ. Οι μορφές που παρακολουθούν το μάθημα έχουν ακριβώς την ίδια έκφραση με τους επισκέπτες της έκθεσης. Δέος, απορία, προσήλωση, έκλπηξη, θαυμασμό και σε κάποιες περιπτώσεις απέχθεια.
Ένα κοινό στοιχείο και στις δύο περιπτώσεις- του πίνακα και της έκθεσης- είναι το γεγονός ότι ανατέμνονται πραγματικά σώματα. Το στοιχείο αυτό μεγιστοποιεί τα συναισθήματα των θεατών που προβάλλονται ξεκάθαρα στα πρόσωπά τους, «διά της ενεργείας των δερματικών ή μιμικών μυών οίτινες εκφύονται εκ των οστών του κρανίου και καταφύονται εις το δέρμα».

Η χρήση ανθρώπινων σωμάτων είναι φυσικό να ξεσηκώσει έντονες αντιδράσεις όπου παρουσιάστηκε η έκθεση. Μια σειρά σοβαρών ηθικών ζητημάτων γεννούν ερωτήματα όπως: «Έχουμε το δικαίωμα να χρησιμοποιούμε έναν νεκρό με αυτό τον τρόπο;», «Από πού προέρχονται τα σώματα;»...Αυτά τα ερωτήματα θα τεθούν και εδώ, μια που σήμερα άνοιξε η έκθεση στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων και είναι βέβαιο ότι θα πυροδοτήσουν μια ατέλειωτη σειρά έντονων συζητήσεων και σκληρών αντιπαραθέσεων.

3 σχόλια:

Prokopis Doukas είπε...

Για μένα δεν υπάρχει ηθικό θέμα - προέρχονται απο δωρητές ή "αζήτητα" σώματα (από συγγενείς)...

Πόσο πιο ποού θα έπρεπε να ξέρουμε το σώμα μας..

Θα πάω να τη δώ, μ'έψησες.. :-)

Τσαλαπετεινός είπε...

Κι εγώ θα πάω. Θέλω να δω τις αντιδράσεις του Ελληνικού κοινού για να συγκρίνω και γιατί στη ΝΥ ήμουνα με παρέα οπότε αναγκαστικά ακολουθούσα το ομαδικό ρυθμό.

Το video το είδες;

Ανώνυμος είπε...

Μια σοβαρή έκθεση αντιρρήσεων:

dangerfew.blogspot.com