Έξι σημεία, τρεις αρνήσεις και μία κατάφαση

Είχα αποφασίσει να νηστέψω αλλά όχι τα συνηθισμένα, γιατί όντας εγκρατής- θα μπορούσα να περιοριστώ αν όχι στο βιβλικό μενού ακρίδες και μέλι* σε καφέ και ξερό ψωμί-δε μου είναι δύσκολο.

Το δύσκολο θα ήταν να κόψω για λίγες μέρες την ανάγνωση εφημερίδων, τα δελτία ειδήσεων, ραδιοφωνικά τε και τηλεοπτικά. Με δεδομένη τη συσσώρευση ‘τοξινών’ από την πληθώρα των εισερχομένων ειδήσεων αυτή η αποτοξίνωση ήταν ακριβώς ότι χρειαζόταν ο οργανισμός μου.

Σας ορκίζομαι ότι δεν είχα ιδέα για τις παραινέσεις ρωμαιοκαθολικών επισκοπών στην Ιταλία που καλούν τους πιστούς σε high-tech «νηστεία» έως το Πάσχα, ζητώντας αποχή από την αποστολή γραπτών μηνυμάτων, τις υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης τύπου Facebook, τα MP3 και άλλους πειρασμούς...

Άντεξα γύρω στις 24 ώρες. Χθες βράδυ όμως ενέσκηψε ο πειρασμός την ώρα του δελτίου των οκτώ. Αντιστάθηκα όσο μπορούσα αλλά τελικά υπέκυψα…on και στη οθόνη ο Πρωθυπουργός. Διάγγελμα. Ακολούθησε ρεπορτάζ με τις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών κατά την έξοδό από τις συναντήσεις τους με τον πρωθυπουργό που προηγήθηκαν. Έξι σημεία, μια κατάφαση και τρεις αρνήσεις. Ωραίος τίτλος για αγγλική ταινία, αλλά το σενάριο δεν περιείχε καμία έκπληξη, καμία ουσιαστική είδηση.

Οποιοσδήποτε –όχι βετεράνος πολιτικός συντάκτης – οποιοσδήποτε απλός πολίτης θα μπορούσε μια εβδομάδα πριν αν είχε ερωτηθεί σχετικά, να είχε προβλέψει σε γενικές γραμμές τόσο το περιεχόμενο του διαγγέλματος όσο και τις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών- ίσως και κάποιες φράσεις αυτούσιες. Σαν να ήταν έτοιμα από καιρό το κείμενο και οι δηλώσεις, προβαρισμένα σε καθρέφτες ενώπιων συμβούλων που παρατηρούσαν και διόρθωναν λεπτομέρειες.

Καμία έκπληξη, καμία είδηση. Βέβαια πολλοί θα πούνε ότι ήταν η πρώτη φορά που έκανε σαφές ο πρωθυπουργός ότι οι συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης πλήττουν ολοένα και πιο έντονα την Ελλάδα και πως η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Πόσο διάστημα μετά την εκδήλωσή της κρίσης; Αντίστοιχο με αυτό της αντίδρασης στην υπόθεση Βατοπεδίου, είναι η πιο επιεικής απάντηση.

Επειδή είχα ήδη υποκύψει στον πειρασμό της ενημέρωσης, βούτηξα στην αμαρτία παρακολουθώντας στη συνέχεια τα δελτία των εννέα και των έντεκα. Έτσι μήπως κάτι μου είχε διαφύγει στην πρώτη προβολή. Η ίδια αίσθηση του τίποτα. Του κενού. Της καλοστημένης, χωρίς ψυχή, παράστασης που πέφτει η αυλαία και δε σου κάνει καρδιά ούτε για ένα χλιαρό χειροκρότημα.

Όχι! Τελικά υπήρχε ένα στοιχείο που μου είχε διαφύγει από το διάγγελμα και μάλιστα πολύ σημαντικό. Ήταν η πλήρης απουσία ελπίδας. Μέσα από αυτή τη σκαιή περιγραφή της κρίσης που είναι προ των πυλών, δε διαφαινόταν το παραμικρό άνοιγμα. Πλήρης ζόφος. Πλήρες αδιέξοδο.

«Άλλως γαρ υμάς ουκ ένι σωθήναι, μη ιχθύες έχετε γενέσθαι και δια θαλάσσης απελθείν η πτερωτοί και εις τον ουρανόν ανελθείν»** είπε ο Βασιλιάς των Αβάρων που πολιορκούσε την Κωνσταντινούπολη με τη βοήθεια των Περσών, το μακρινό καλοκαίρι του 626 ενώ ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος ήταν με το στρατό 800 χιλιόμετρα μακριά.

«Δεν έχετε καμία ελπίδα…» ήταν σα να μας έλεγε ο πρωθυπουργός. Δηλαδή το μόνο που μας απομένει πια –αφού και οι ‘άλλοι’ είπαν ότι δε βάζουν πλάτη- να ψάλουμε το κοντάκιο του Ακάθιστου Ύμνου, τη Υπερμάχω Στρατηγώ όπως κάνανε τότε και τελικά σώθηκε η πόλη. Αρκεί στη θέση των δεινών να βάλουμε το υπέρογκο χρέος, τα ελλείμματα, την ανεργία…

Προφανώς όμως κάτι περισσότερο ξέρει ο πρωθυπουργός σε σχέση με τον Βρετανό ομόλογό του που καθ’ όλη τη διάρκεια της ομιλίας του, στο Κογκρέσο ο κ. Μπράουν εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι η κρίση θα ξεπεραστεί σύντομα και η διεθνής κοινότητα θα επιδείξει πνεύμα συνεργασίας.

Προφανώς κάτι περισσότερο θα ξέρει ο πρωθυπουργός και από τον άπειρο νεοεκλεγέντα Ομπάμα που εμφανίστηκε πεπεισμένος για την ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας, στη κοινή συνέντευξη τύπου που παραχώρησε με το Μπράουν μετά την πρώτη τους συνάντηση στο Λευκό οίκο στις 3/3.

Μη σας κουράσω με αντίστοιχες δηλώσεις και άλλων ηγετών που παραδέχτηκαν και περιέγραψαν χωρίς υπεκφυγές τη κατάσταση αλλά παράλληλα διατύπωσαν ξεκάθαρες, συγκεκριμένες και σοβαρές προτάσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης. Μπορεί να διαφωνείς με αυτές, μπορείς να τις αποδεχτείς ως έχουν, μπορεί να αποδειχτούν ανεπαρκείς, όμως είναι εκεί, υπάρχουν και αποτελούν ένα μπούσουλα στη φουρτούνα.

Τότε μόνο οι πολίτες πείθονται ότι οι απαιτούμενες παρατεταμένες θυσίες τους θα πιάσουν τόπο και κάποια στιγμή-κανείς δε ξέρει πότε- θα φανεί το λιμάνι. Έρευνα του Ινστιτούτου Zogby στις ΗΠΑ έδειξε ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί πολίτες μείωσαν δραστικά τις δαπάνες για ψυχαγωγία, ταξίδια - ακόμη και αναλώσιμα και τρόφιμα, γιατί πίστεψαν ένα απλό, απλούστατο yes we can που δεν εκφράστηκε σα σύνθημα αλλά σα αξίωμα.

Κανείς δε μπορεί να συγκρίνει με ασφάλεια σήμερα τη παγκόσμια κρίση που ζούμε με το Κραχ του `29 για πολλούς και ευνόητους λόγους. Όμως οι αριθμοί λένε τη δική τους αλήθεια. Τότε, πολλοί τραπεζίτες προχώρησαν σε «βουτιά» από τα κτίρια της Γουόλ Στριτ. Εκείνη μόνο τη χρονιά σημειώθηκαν 23.000 αυτοκτονίες. Είναι πιο ψύχραιμοι οι άνθρωποι σήμερα από ότι τότε; Μπορεί. Ή μήπως η βοήθεια από τα κυβερνητικά πακέτα στήριξης δεν τους οδηγεί τόσο ‘εύκολα’ στο κενό; Και πάλι μπορεί.

Το βέβαιο είναι πάντως ότι όσα στρατηγικά σχέδια και αν τεθούν στη διάθεσή μας, όση βοήθεια κι αν φτάσει από τον από μηχανής θεό, ο καταλύτης για να αρχίσει η αντίστροφη πορεία, δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο, εκτός της ελπίδας.

Έτσι θα ήταν καλό τελικά οι γιατροί να συστήνουν αφωνία όχι μόνο στους ηγέτες που συναγωνίζονται τους μέντορές τους στις μαραθώνιες ομιλίες αλλά και στους άλλους, εκείνους που όχι μόνο δεν διαθέτουν προτάσεις αλλά στερούν ακόμα και την ελπίδα, καθηλώνοντας χωρίς λόγο μια χώρα που το ηθικό της έχει βρεθεί στα Τάρταρα, μπροστά στους τηλεοπτικούς δέκτες.


*(κατά Μάρκον Α 6-7)
**από το Πασχάλιο Χρονικό αγνώστου, γράφτηκε περί το 630

Οι εικόνες από τις εκλογές στις Η.Π.Α το 2008 στο Harlem, NY

Η μουσική: The Entertainer του Scott Joplin