Διαβάζω στη lifo ότι στην είσοδο μιας νεόδμητης πολυκατοικίας στη Θεσσαλονίκη υπάρχει ένα πολύχρωμος πίνακας με όλα τα ονόματα των μαστόρων που δούλεψαν για την ανέγερσή της καθώς και οι ειδικότητές τους και οι τόποι / χώρες καταγωγής τους με τίτλο: “Αυτή η οικοδομή φτιάχτηκε κομμάτι κομμάτι από τους...”. Ο Άρης Διμοκίδης, που υπογράφει το μικρό σημείωμα επισημαίνει ότι μάλλον αυτός ο πίνακας είναι μοναδικός στη χώρα.
Απο τα σχόλια που ακολουθούν το δημοσίευμα ξεχωρίζω: “Δεν ειναι ακριβώς το ίδιο, αλλα δίπλα στα διόδια της Γέφυρας Ρίου Αντιρρίου, υπάρχει μια μικρή κατασκευή, σαν πυραμίδα, που αναγράφονται τα ονόματα όλων όσων δούλεψαν για την κατασκευή της...”
Με αφορμή αυτό το σχόλιο, θυμήθηκα ότι στην έκθεση «Τάσος Μπίρης - Δημήτρης Μπίρης Αρχιτεκτονική: Το αμφίδρομο πέρασμα ανάμεσα στην εφαρμογή και στη διδασκαλία» στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς που ολοκληρώθηκε στις 20/3 και μάλιστα στην αρχή της, αναφερόταν εκτός από τα ονόματα των μηχανικών που συνεργάστηκαν κατά καιρούς με το γραφείο των αδελφών Μπίρη, τα ονόματα όλων των μαστόρων που δούλεψαν στην ανέγερση των κτηρίων που σχεδίασε το γραφείο.
Κι έτσι όπως η μνήμη δε σταματά να κάνει άλματα, θυμήθηκα και κάτι άλλο...
Πριν από αρκετά χρόνια στο πρώτο μου ταξίδι στην Σύρο, είχα την τύχη να φιλοξενηθώ για λίγες μέρες στη Μονή των Καπουτσίνων της Άνω Σύρου από τον ηγούμενο, τον πατέρα Δημήτριο Φρέρη. Εκείνες τις μέρες ολοκληρωνόταν μια μεγάλης κλίμακας ανακαίνιση της παρακείμενης εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη – κτίσμα του 1635- που την χωρίζει από τη μονή μια εκπληκτική εμπροστιάδα .
Ένα απόγευμα ενώ πίναμε τον καφέ μας –καπουτσίνο φυσικά- στην αυλή της μονής, όπου κάποτε συνεδρίαζαν οι δημογέροντες του νησιού, ο ηγούμενος άρχισε να συντάσσει ένα κείμενο με θέμα την ανακαίνιση του ναού. Περιέγραφε αναλυτικά, πότε άρχισαν οι εργασίες, πόσο χρόνο διήρκεσαν, τι ακριβώς περιλάμβαναν, ποιοί εργάτες και ποιοι μαστόροι εργάστηκαν, από πού κατάγονταν καθώς και τα ποσά που δαπανήθηκαν για τις εργασίες και την αγορά υλικών.
Θεώρησα πως ήταν μια υπερβολικά αναλυτική αναφορά για κάποιο βιβλίο εσόδων -εξόδων της μονής, αλλά μου εξήγησε ότι το κείμενο προοριζόταν για να αντιγραφεί στην εσωτερική πλευρά του φύλλου ενός εντοιχισμένου ντουλαπιού που κατασκευάστηκε από τα ξύλινα κασόνια μέσα στα οποία παρελάμβανε τα κεριά που ερχόταν από τη Βενετία. Και συμπλήρωσε: “Για να τα βλέπουν χρόνια μετά οι άνθρωποι και να θυμούνται αυτούς που ίδρωσαν και κόπιασαν εδώ μέσα.”
18 σχόλια:
Έτσι είναι το σωστό κι έτσι ανταμείβεται κι εκείνο το κομμάτι του κόπου που δεν πληρώνεται ποτέ: Λίγη αναγνώριση, είναι το ευχαριστώ με το οποίο ανασαίνει η ψυχή.
(Καλά έκανες και τα θυμήθηκες.)
Riski: Αυτή είναι η ηθική αμοιβή ίσως είναι πιο ακριβή από την υλική...
(κι άλλα θυμήθηκα, αλλά συγκρατήθηκα και τα κράτησα για ένα μελλοντικό ποστ)
Καθόλου κακή ιδέα. Είδες βρε? Η Θεσσαλονίκη πάλι πρωτοστάτησε...Άντε, ας πάρουν ιδέες και άλλοι ;)
*αυτό το "καπουτσίνο φυσικά" με τρέλανε στο γέλιο....χαχαχα
Μου θύμισες τους Αλβανούς που μού χτιζαν πέτρα,όταν έφτιαχνα το σπίτι μου,οι οποίοι όταν κόντευαν να τελειώσουν,μου έφτιαξαν μια βρύση μέσα σε μια καμάρα και στην κεντρική πέτρα σκάλισαν την χρονολογία και τα αρχικά τους.
Όντας παράνομοι τότε έμεναν σ' ένα κομμάτι του σπιτιού που είχε τελειώσει-το άλλο ήταν γιαπί-και δούλευαν επί ενάμισυ χρόνο.Ένα καλοκαίρι μάλιστα τη βγάλαμε όλοι μαζί στο ίδιο δωμάτιο.Πολλές φορές ακόμα με παίρνουν τηλέφωνο ή μου στέλνουν γράμματα,μιας και η ζωή τους έστειλε σε άλλα μέρη.
Νοσταλγικές μνήμες.
Είναι πράγματι εντυπωσιακή και πολύ όμορφη ιδέα, ο Μαυράκης εξάλλου είναι ένας πολύ καλός επαγγελματίας αλλά και εξαιρετικός άνθρωπος με σπάνιες ευαισθησίες και αναγνωρίζει πάντα την συμβολή των συνεργατών του από τον πρώτο μέχρι και τον τελευταίο.
Πάντως, γενικά μιλώντας για την αναγνώριση της δουλειάς των μαστόρων τα πιο παλιά χρόνια, δεν το συζητώ καν για εποχές που αφορούν την ανέγερση της μονής στη Σύρο, ο κόπος και η δουλειά των ανθρώπων αυτών δεν γνώριζαν, επί της ουσίας, καμμία υλική ανταμοιβή. Η δουλειά/μεράκι των ανθρώπων αυτών δεν ξεπληρωνόταν, ήταν απίστευτα σκληρή με ανύπαρκτα μέσα και οι μάστορες εκείνοι, αυτοδίδακτοι οι περισσότεροι ή εμπειρικά διδασκόμενοι από κάποιον άλλον, ήταν αληθινοί καλλιτέχνες με απίστευτη έμφυτη αίσθηση του μέτρου και σεβασμό στο φυσικό τοπίο αλλά και τους ανθρώπους που θα χρησιμοποιούσαν το οποιοδήποτε οικοδόμημα είτε ιδιωτικής είτε δημόσιας χρήσης.
΄Οχι ότι σήμερα δεν είναι σημαντική η συμβολή τους, κανένας αρχιτέκτονας δεν μπορεί να πραγματώσει την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς την δική τους δουλειά απλά έχει διαφοροποιηθεί η όλη φύση και διαδικασία της ανέγερσης, όπως και να το κάνουμε δεν είναι το ίδιο να ρίχνεις το έτοιμο μπετό στο καλούπι με το να σκαλίζεις πέτρα ή ξύλο με τον τρόπο που το έκαναν οι Λαγκαδιανοί μάστορες ή τα "μπουλούκια" των μαστόρων στην Ήπειρο κι ολόκληρη των κεντρική ελλάδα.
Thakns πολλά και γι΄αυτό το ...ταξίδι, καλό βράδυ
Με τον ίδιο τρόπο, ένα μπλογκ φτιάχνεται κομμάτι κομμάτι από ποστ όπως αυτό που μιλάει για μια πινακίδα με ονόματα μαστόρων που έφτιαξαν κομμάτι κομμάτι μια οικοδομή.
kovo voltes...: Την ιδέα πάντως εγώ την πήρα από την Άνω Σύρο και την εφαρμόζω κατά γράμμα. Την πήγα μάλισταένα βήμα παραπέρα: Πίσω από τα ντουλάπια της κουζίνας υπάρχει όχι απλώς όνομα μαραγκού αλλά και η υπογραφή του.
Σελιτσάνος : Κι από οτι είδαμε ως φόντο του ντερμπεντέρη κάκτου έκαναν πολύ καλή δουλειά.
Άξιζαν λοιπόν με το παραπάνω να αφήσουν το χνάρι τους έστω και σε αρχικά πάνω στην πέτρα.
Έτσι αποκτούν ιστορία τα κτίσματα από την ανέγερσή τους.
χαζο παιδι: Τα είπες όλα!
Οπότε το μόνο που μπορώ να προσθέσω και να μη φανεί περιττό είναι ένα καλό βράδυ.
ou ming : κι ένα ποστ φτιάχνεται κομμάτι κομμάτι από λέξεις που πρέπει πριν φύγουν από το κατώφλι της δημοσίευσης να τους φτιάχνουμε λίγο το γιακά και να τους στρώνουμε τα τσουλούφια...;-)
καλώς ήρθες.
Πολύ ανθρώπινο και λογικό. Μακάρι να συνεχιστεί έτσι κι από άλλους.
Μοιάζει λίγο με τα μνημεία που στήνουμε στην άκρη της ζωής μας για όσους άφησαν τα ίχνη τους πάνω της.
Το βρίσκω καταπληκτικό. Έτσι θα έπρεπε.
Μια ολόκληρη ανθρωπογεωγραφία ξεδιπλώνεται από την παραμικρή γωνιά ενός έργου.
Εξαιρετικό. Θα προτείνω στο νοσοκομείο κάθε γιατρός που κάνει ένεση στον ποπό να υπογράφει πάνω του :P
the elf at bay : Μακάρι, αν και κάπως δύσκολο...
Γιώργος Κατσαμάκης : Το ξέρεις ότι είσαι ποιητής;
( μιλάω σοβαρά, με το αυστηρό μου ύφος που σε τρομάζει)
scalidi: Κυριολοεκτικά ανθρωπογεωγραφία, αν σκεφετεί κανείς ότι οι μαστόριοι προέρχονται από όλον τον κόσμο. ;-)
Μανος : Πω, πω!
; -Ρ
(Που να πεθαίνω, ένεση με τατουάζ/ υπογραφή δεν κάνω!!!)
Προσπαθώ από χθες να σου αφήσω ένα μήνυμα, αλλά η blogspot δεν είναι με το μέρος μου. Σχετικά με τα παραπάνω, ένα απόσπασμα από το Βιβλιο των Εναγκαλισμών του Γκαλεανο δια μέσου του συνονόματου σου πτηνού:
Η προέλευση του κόσμου
Μερικά χρόνια μετά το τέλος του Ισπανικού Εμφυλίου, ο σταυρός και το σπαθί βασίλευαν πάνω στα ερείπια της Δημοκρατίας. Μεταξύ των ηττημένων, ένας αναρχικός εργάτης, πρόσφατα αποφυλακισμένος, έψαχνε εργασία. Μάταια κινούσε ουρανό και γη. Δεν υπήρχε δουλειά για έναν “κόκκινο”. Όλοι του κατέβαζαν μούτρα, σήκωναν τους ώμους και του γύριζαν την πλάτη. Κανείς δεν τον καταλάβαινε, κανείς δεν τον άκουγε. Το κρασί ήταν ο μοναδικός φίλος που του απόμενε. Τις νύχτες, μπροστά στα άδεια πιάτα, ανεχόταν χωρίς να πει τίποτα την γκρίνια της θεοσεβούμενης συζύγου του, γυναίκας της καθημερινής λειτουργίας, ενώ ο γιος, ένα μικρό αγόρι, του επεναλάμβανε όσα του μάθαιναν στο κατηχητικό.
Πολύ καιρό αργότερα, ο Τζουζέπ Βερντούρα, ο γιος εκείνου του κακότυχου εργάτη, μου το διηγήθηκε. Μου το διηγήθηκε στη Βαρκελώνη, όταν έφτασα εξόριστος. Μου διηγήθηκε: Ήταν ένα απελπισμένο παιδί που ήθελε να σώσει τον πατέρα του από την αιώνια καταδίκη αλλά αυτός ήταν τόσο άθεος και τόσο ξεροκέφαλος που δεν έπαιρνε από λόγια.
- Αλλά μπαμπά, -του είπε ο Τζουζέπ, κλαίγοντας- αν ο Θεός δεν υπάρχει, ποιος έφτιαξε τον κόσμο;
- Χαζούλη -είπε ο εργάτης, αποκαρδιωμένος, σχεδόν συνωμοτικά- Χαζούλη. Τον κόσμο τον φτιάξαμε εμείς, οι εργάτες!
silentcrossing: Ξέρω ότι έκανες μεγάλη προσπάθεια και σε ευχαριστώ για την ιστορία του Τζουζεπ! Την είχα διαβάσει πέρυσι που την είχε ανεβάσει ο αδελφός μου - το συνονόματο πτηνό που λες - αλλά δεν τη θυμόμουν. Μην του πεις κουβέντα όμως γιατί ποιος τον ακούει. ;-)
Δημοσίευση σχολίου