Η Πέτρα της Υπομονής

«Ο πατέρας σου στα τελευταία του μιλούσε συνέχεια για την ιερή πέτρα. Ξέρεις, αυτή την πέτρα που τη βάζεις μπροστά σου και θρηνείς για όλες τις όλες τις οδύνες σου, τους πόνους σου, τις κακοτυχίες σου.. Της εμπιστεύεσαι ότι έχεις στην καρδιά σου και δεν τολμάς να αποκαλύψεις στους άλλους. Της μιλάς, της μιλάς και η πέτρα σ’ ακούει. Ρουφάει κάθε λέξη σου, κάθε μυστικό σου. Μέχρι που ένα πρωί σπάει και γίνεται κομμάτια. Εκείνη τη μέρα λυτρώνεσαι απ όλα. Σενγκέ Σαμπούρ! Αυτό είναι το όνομα της πέτρας! Σενγκέ Σαμπούρ! Η πέτρα της υπομονής! Η μαγική πέτρα!

Ξέρεις κάτι; Νομίζω ότι βρήκα αυτή τη μαγική πέτρα.. τη δική μου πέτρα… Ναι, εσύ είσαι η Σενγκέ Σαμπούρ μου! Θα σου πω τα πάντα, τα πάντα.. μέχρι να λυτρωθώ από τα βάσανά μου, από τις πίκρες μου, απ’ τις δυστυχίες μου. Μέχρι εσύ να...»

Ένα δωμάτιο. Ένας άντρας. Μια γυναίκα. Ένα ερμητικά κλειστό σύμπαν. Ο άντρας σε κώμα. Η γυναίκα προσεύχεται για το θαύμα επικαλούμενη διαρκώς τα 99 ονόματα του Προφήτη και συντονίζει την ανάσα της με το ρόγχο του τραυματισμένου καθώς στην πέτρα της υπομονής προσμένουμε το θάμα. Ένας σπαρακτικός μονόλογος αρχίζει και μέχρι το τέλος η γυναίκα θα περάσει από όλα τα δυνατά στάδια, μετατρέποντας τον ακίνητο άντρα στη δική της μαγική πέτρα της υπομονής. Από την γεμάτη καρτερία και έρωτα φροντίδα του αρρώστου και την πίστη στη δύναμη του Θεού του Ελεήμονα, θα φτάσει σταδιακά- καθώς μεγαλώνει η αγωνία της -στην απόλυτη απελπισία, που αναπόφευκτα θα την οδηγήσει στην ύβρη. Θα ακολουθήσει η εκ βαθέων εκμυστήρευση των φοβερών μυστικών για να οδηγηθεί τελικά στην προσωπική εξιλέωση και ουσιαστικά στην συμφιλίωση με την ίδια της τη ζωή που αποτέλεσε το μίτο της αφήγησής της. Και τότε φτάνει η ώρα που σπάει και η δική της Πέτρα.

Έξω από τον σκηνικό χώρο, σιωπηλά παρούσα μια χώρα σε διαρκή πόλεμο. «Κάπου στο Αφγανιστάν ή αλλού» σημειώνει ο συγραφέας Ατίκ Ραχίμι στην αρχή του βιβλίου του η Πέτρα της Υπομονής στο οποίο βασίστηκε η παράσταση του θεάτρου Χώρα σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη.

Και δεν έχει άδικο. Η επιφανειακή ανάγνωση που οδηγεί αναπόφευκτα στην απλουστευτική σύνοψη “η θέση της γυναίκας στο Αφγανιστάν” σίγουρα αδικεί το έργο. Γιατί η Πέτρα της Υπομονής δεν αφορά μόνο το καταπιεσμένο γυναικείο φύλο στα στενά σύνορα της πολύπαθης χώρας που αποτελεί πεδίο σφοδρών συρράξεων από την μακρινή εποχή του Μεγάλου Παιχνιδιού , αλλά εκτείνεται μέχρι την αδυναμία των ανθρώπων να αρθούν πέρα και πάνω από τα πλαίσια και τις συμβάσεις που ορίζουν τη ζωή τους ανεξαρτήτως φύλου, γεωγραφικού στίγματος και ιστορικής στιγμής. Έτσι το έργο του Αφγανού συγγραφέα που τιμήθηκε το 2008 με το βραβείο Γκονκούρ, μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί ένα ακόμα αποδοτικό δάνειο της Ανατολής στη Δύση.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης, ο Γιώργος Νανούρης είναι ένας ταλαντούχος ηθοποιός που τα τελευταία χρόνια πέρναει... στην άλλη όχθη με ομολογουμένως εξαιρετικά αποτελέσματα. Την άνοιξη του 2008 σκηνοθέτησε τον “Καρτέσιο” – δραματοποιημένη διάλεξη του Θεοδόση Πελεγρίνη- που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής και την ίδια χρονιά χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη συνεντεύξεις μεταναστών με πρωτοεμφανιζόμενους ηθοποιούς ανέβασε το “ΕΔΩ” μια παράσταση που δικαιολογημενα ενθουσίασε κοινό και κριτικούς.

Η πρόκληση που παρουσιάζει ένα μη θεατρικό κείμενο, αλλά και η ελευθερία που παρέχει σε ένα δημιουργό, τον παρέσυρε και φέτος στην τρίτη σκηνοθετική του δουλειά. Το δύσκολο εγχείρημά του πέραν της σκηνοθεσίας περιλάμβανε και τη διασκευή του έργου του Ραχίμι. Κατάφερε να στήσει με σιγουριά μια δυνατή ατμοσφαιρική παράσταση αναδεικνύοντας τις αρετές του έργου, με λιτό κι αποτελεσματικό τρόπο αποφεύγοντας εύκολο δρόμο της συγκινήσης.

Ο Δρόσος Σώτης στο βουβό- για αυτό και ιδαίτερα δύσκολο- ρόλο του τραυματισμένου άντρα, κατάφερε με μόνο εκφραστικό μέσο την ανάσα του να δώσει μια αξιοσημείωτη ερμηνεία - καμβά, για το υφάδι του σπαραχτικού μονολόγου της εξαιρετικής Νεκταρίας Γιαννουδάκη. Με μέτρο, σύνεση και ωριμότητα διένυσε τα πιο ακραία συναισθήματα δίνοντας σάρκα και οστά σε μια γήινη, εύθραυστη αλλά συνάμα δυνατή γυναίκα. Η ηρωίδα της Πέτρας της Υπομονής, βρήκε στο πρόσωπό της την ιδανική ερμηνεύτρια.

Θέατρο «Χώρα», Σκηνή «Μικρή Χώρα» Αμοργού 20, Κυψέλη, τηλ. 210 8673945

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Κυριακή Δευτέρα και Τρίτη 9.15 μ.μ.

Η Πέτρα της Υπομονής, του Ατίκ Ραχίμι κυκλοφόρησε το 2009 σε μετάφραση της Ασπασία Σιγάλα από τις Εκδόσεις Ψυχογιός

Επί του πιεστηρίου: 24ωρος μαραθώνιος θεάτρου

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΕΩΣ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Μουσική: Από το soundtrack της ταινίας Kite Runner -βασισμένης στο βιβλίο του επίσης Αφγανού συγγραφέα Khaled Hosseini- που συνέθεσε ο Alberto Iglesias.