Δευτέρα 26 Απριλίου 2010

Joshua Bell, ο βιρτουόζος





Η πλειονότητα προσπέρασε βιαστικά. Μερικοί απλώς έκοψαν ταχύτητα. Ελάχιστοι στάθηκαν. Μόνο μία γυναίκα από τους 1070 που πέρασαν τον αναγνώρισε και δεν πίστευε -πρώτα στα αυτιά της και μετά - στα μάτια της. Ο άντρας με το τζην παντελόνι και το καπέλο του μπέιζμπολ που έπαιζε εκείνο το πρωί στον σταθμό του μετρό ήταν ο παγκοσμίου φήμης βιρτουόζος Joshoua Bell και το βιολί που κρατούσε στα χέρια του, ο Gibson ex Huberman ήταν ένα σπάνιο μουσικό όργανο κατασκευασμένο στην Κρεμόνα το 1713 από τον Antonio Stradivari αξίας 3.5 εκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Bell μπορούσε να καταλάβει γιατί το 43` λεπτών ρεσιτάλ που έδωσε στο σταθμό L'Enfant Plaza της Washington δεν συγκέντρωσε κόσμο: ήταν οκτώ το πρωί, ώρα που όλοι πήγαιναν βιαστικοί στις δουλειές τους. Αλλά όπως είπε μετά την ολοκλήρωση του ομολογουμένως πολύ ενδιαφέροντος πειράματος στον δημοσιογράφο Gene Weingarten, τον εμπνευστή της ιδέας, “ Με εξέπληξε το γεγονός ότι ο κόσμος δε μου έδωσε καμία σημασία- ήταν σαν να ήμουνα αόρατος. "

Η ιστορία είναι γνωστή. Το βίντεο που γυρίστηκε το πρωί της 12ης Ιανουαρίου του 2007 στον πολυσύχναστο σταθμό του μετρό L'Enfant Plaza στην Washington έκανε το γύρο του κόσμου αποδεικνύοντας περίτρανα ότι δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε το χρυσό όταν τον συναντούμε σε μη αναμενόμενα σημεία. Την επόμενη χρονιά ο Gene Weingarten τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για το άρθρο του με τίτλο ''Pearls Before Breakfast'' που δημοσιεύτηκε στη Washington Post με θέμα αυτό το ιδιαίτερο ρεσιτάλ, που αξίζει να υπενθυμίσω ότι απέφερε στον Bell συνολικά το ποσό των 32,17 δολαρίων από τα κέρματα που κυριολεκτικά πέταξαν οι βιαστικοί περαστικοί στη θήκη του βιολιού του. “Αυτό μας κάνει 40 δολάρια την ώρα” είχε πει τότε ο Joshua Bell γελώντας “ θα μπορούσα μια χαρά να ζω κάνοντας αυτή τη δουλειά και δεν θα χρειαζόταν να πληρώνω ατζέντη.”





“Οργιώδης και πληθωρικός μουσικός”, “εκθαμβωτικός βιρτουόζος”, “σύγχρονος Παγκανίνι”, “εξαίσιος βιολιστής” είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που συνοδεύουν το όνομα του 43χρονου Αμερικανού που ξεκίνησε μαθήματα βιολιού όταν ήταν τεσσάρων χρόνων, έκανε το ντεμπούτο του το 1985 στο Carnegie Hall με τη συμφωνική Ορχήστρα του Saint Louis, για να ακολουθήσουν εμφανίσεις με τις σημαντικότερες ορχήστρες του κόσμου, πολλές ηχογραφήσεις δίσκων, συνεργασίες με εξαιρετικούς μουσικούς, δύο ταινίες - Ladies in Lavender και The Red Violin - το βραβείο Grammy το 1993.

Πέρα όμως από το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του που συνδυάζει την άψογη τεχνική και την απόλυτη μουσικότητα ο Joshua Bell είναι εξαιρετικά δραστήριος, δέχεται- η περίπτωση του μετρό- τις προκλήσεις ή τις προκαλεί ο ίδιος: Ο τελευταίος του δίσκος με τίτλο At Home With Friends βασίστηκε στα “house concerts” που συνηθίζει να δίνει στο σπίτι του στην Νέα Υόρκη, όπου συγκεντρώνονται φίλοι μουσικοί και ακροατές “καθισμένοι σε μαξιλάρια στο πάτωμα” και βέβαια σε αυτά τα μικρά ρεσιτάλ υπάρχει αμεσότητα που λόγω απόστασης δεν μπορεί να υπάρξει σε μια αίθουσα συναυλιών- μια αμεσότητα που αποτυπώνεται και στην τελική ηχογράφηση.

Όλα αυτά -συν βέβαια την ελκυστική του εμφάνιση και τον προσιτό του χαρακτήρα - τον κάνουν ένα “σούπερσταρ της κλασικής μουσικής”. Το κοινό τον λατρεύει και σπεύδει στις ανά τον κόσμο εμφανίσεις του.

Ο Joshua Bell βρίσκεται και πάλι στην Ελλάδα- η πρώτη φορά ήταν τον Οκτώβριο του 2008- στα πλαίσια της περιοδείας του που ξεκίνησε το Μάρτιο και περιλαμβάνει εμφανίσεις στη Νέα Υόρκη, το Παρίσι, το Λονδίνο, τη Μαδρίτη, τη Ζυρίχη, την Κωνσταντινούπολη, την Ιερουσαλήμ και το Τελ Αβίβ.

Στην αποψινή δεύτερη εμφάνισή του στις 8.30 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών δίνει ένα ρεσιτάλ με τον Βρετανό πιανίστα Sam Haywood που εντάσσεται στη Σειρά Μεγάλοι Ερμηνευτές. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα Μπαχ, Μπετόβεν, Ραβέλ καθώς και σύντομα έργα για βιολί και πιάνο των Κράισλερ και Σαρασάτε.





Μουσική: Una Furtiva Lagrima, από τη δεύτερη πράξη της όπερας του Gaetano Donizetti, L'elisir d'amore


Οι δύο πρώτες εικόνες από εδώ κι εδώ.


update
Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι από το ρεσιτάλ του Joshua Bell και του Sam Haywood στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (26.4.2010)



Επειδή φοβάμαι ότι το εισιτήριό μου κάπου θα παραπέσει και θα το βρω μετά από χρόνια όπως κάποιο άλλο, λέω να το αφήσω εδώ...

12 σχόλια:

Σελιτσάνος είπε...

Εξαιρετικά ενδιαφέρον!Είστε περιβόλι!

vague είπε...

Το θέμα σου μου έδωσε μεγάλη χαρά.
Η ιστορία αυτού του πειράματος είναι συγκλονιστική. Με έχει απασχολήσει στο παρελθόν πολύ και το έχω συζητήσει συχνά, το έχω δε εξαντλήσει με τη μικρή μου, που έτσι κι αλλιώς δεν άφηνε ποτέ και ούτε αφήνει μουσικό δρόμου (κυρίως στην Ερμού), χωρίς να του αφιερώσει αρκετή ώρα, κάνοντας συνήθως τη διαδρομή μας ατελείωτη. Ευτυχώς οι καλλιτέχνες είναι οι μόνοι που θεωρούμε χρέος μας να πληρώνουμε για υπηρεσίες που δεν ζητήσαμε, γιατί αλλιώς θα είχαμε χρεοκοπήσει κι εμείς πριν την ώρα μας.

Από όλα τα συμπεράσματα που έχουν βγει από το πείραμα αυτό, το σημείο που εγώ βρίσκω πιο ενδιαφέρον, είναι ότι οι άνθρωποι μοιάζουν να είναι "προγραμματισμένοι" και άρα προκατειλημμένοι είτε θετικά είτε αρνητικά πριν έρθουν σε επαφή με ό,τι θεωρούν "αδιαμφισβήτητες" ποιότητες στη ζωή τους. Αυτός είναι ο λόγος και που δεν αναγνωρίζουν την αξία αυθόρμητα, αλλά και που δέχονται άκριτα την όποια αξία διαφημίζεται αρκετά ώστε να τους πείσει ότι είναι σημαντική. Αυτό φυσικά, συνιστά υποκρισία και εκεί είναι το μεγάλο ενδιαφέρον που εντοπίζουν άλλωστε και όλοι όσοι ασχολούνται με την παρατήρηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Margo είπε...

Τυχεροί όσοι παραβρέθηκαν στις συναυλίες!
Μου άρεσε πολύ το at home with friends, από τα πολύ λίγα πράγματα που θα ήθελα να ζήσω..

Για το πείραμα στο μετρό αναρωτιέμαι, ακόμη κι αν δεν αναγνώριζαν τον ίδιον πώς μπορούσαν αν προσπεράσουν τέτοιον ήχο; Παίζουν πολλοί στους δρόμους, ε δεν είναι όλοι ίδιοι, στους καλούς δεν μπορείς να προσπεράσεις.

Καλό ξημέρωμα τσαλαπετεινέ μου.

Ανώνυμος είπε...

Και το εισιτηριο της συναυλιας που εδωσε το ιδιο βραδυ κοστιζε 400 δολλαρια!!!

logia είπε...

ναι την ξέρω την ιστορία

έχουμε κάνει με τη Margo και ανάρτηση γιαυτόν παλαιότερα

μα το γεγονός οτι είμαστε εννέα μήνες απλήρωτοι στο Ωδείο Αθηνών και οδεύουμε προς τους 10 δεν μου δημιουργεί καμιά διάθεση για συναυλίες και έτσι τον έχασα και τις δυο βραδυές που έπαιξε στο Μεγαρο...

Τσαλαπετεινός είπε...

Σελιτσάνος: Αν περάσει από εδώ το ΕΣΚΑΝ για έλεγχο είναι σίγουρο ότι μετά από αυτό το “ Είστε περιβόλι!” θα βρεθώ ντοπαρισμένος. ;-)


Riski: Αυτό το ' πείραμα' - συμφωνούμε απόλυτα- ήταν συγκλονιστικό. Χθες το βράδυ πριν αρχίσει το ρεσιτάλ αναρωτιόμουνα πόσοι από μας που περιμέναμε εναγωνίως την πρώτη νότα από το 300 χρόνων βιολί στα χέρια του βιρτουόζου, θα αναγνωρίζαμε την αξία μουσικού και οργάνου αν τους συναντούσαμε μια μέρα στην Ερμού. Αλλά θα ήθελα να παρατηρήσω ότι αυτό δεν οφείλεται μόνο στο ότι είμαστε “προγραμματισμένοι” να εκτιμούμε την “αδιαμφισβήτητη” ποιότητα, όπως λες αλλά και στην έλλειψη ουσιαστικής παιδείας και στον βιαστικό τρόπο ζωής της πόλης με τα χιλιάδες οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα.

Τσαλαπετεινός είπε...

Margo: Αν όσοι βρέθηκαν στις δύο συναυλίες στο Μέγαρο είναι τυχεροί, τι να πούμε για τους προσκεκλημένους στα house concerts; Όσο κατάφερα να ακούσω τα κομμάτια του δίσκου Αt home with friends νομίζω ότι υπάρχει η αίσθηση της αμεσότητας.

Αν σου πω ότι χθες στο ρεσιτάλ σκεφτόμουνα εσένα και τη logia θα το πιστέψεις;


Άνεργοι Δημοσιογράφοι : Ευτυχώς οι τιμές των εισιτηρίων εδώ ήταν προσιτές...
Υ.Γ. Είδατε το λινκ που άφησε η logia πιο πάνω για το Ωδείο Αθηνών;



logia: Θα ψάξω να βρω την ανάρτησή σας για τον J. Bell...στο μεταξύ ανέβασα το Αξιότιμε κύριε Υπουργέ Πολιτισμού στο buzz. Δες το.

Ανώνυμος είπε...

Μαλλον αγαπητοί μου,

μάλλον δεν ακούμε..φανταστειτε και ειμαστε τόσο κοντα τελευταία, με όλα τα μέσα μέσα μας..ουσιαστικά όμως ούτε ακούμε ούτε βλέπομε κι ας νομίζομε ότι απολαμβάνομε...

Αντισταθειτε ειναι το σύνθημα...εντονο στις μέρες μας..μα κι αφουγκραστείτε

Μετά τιμής

Ο επισκέπτης του νοθιά

Yannis Tsal είπε...

Είχα διαβάσει κι εγώ παλιότερα για το "πείραμα" στο σταθμό του μετρό. Από κλασική μουσική βέβαια δε σκαμπάζω πολλά, με εξαίρεση λίγο... Προκόφιεβ και Σοστακόβιτς, άντε και τους Βενεζολάνους Ελ Σιστέμα, αλλά είμαι βέβαιος πως ήταν καταπληκτική συναυλία. Επαναλαμβάνω με την ευκαιρία το πάγιο αίτημα για δωρεάν ή με συμβολικό εισιτήριο πολιτιστικά θεάματα στους εργάτες. Μέχρι να περάσει αυτό το λαϊκό αίτημα, κρύψε την απόδειξη αδερφέ γιατί εκτός από συλλεκτική, γίνεται αποδεκτή από την εφορία. Φορολογική συνείδηση!

Τσαλαπετεινός είπε...

Επισκέπτης του νοθιά :
Πρώτα έφτασε θαλασσινή αύρα από το νοθιά κι ύστερα το σχόλιο σου. Για να δεις ότι αφουγκράζομαι καλά κατά την παραίνεση σου. Σας καλωσορίζω και τους δυο.

tsalapeteinos : Μη μου το κάνεις αυτό αδελφέ μου. Αυτή την απόδειξη με την υπογραφή του Joshua Bell φαρδιά πλατιά επάνω της δε μου κάνει καρδιά να τη βάλω στο φάκελο με τις αποδείξεις του σουπερμάρκετ. Άσε που αν την παραλάβει φιλόμουσος εφοριακός θα μπει στον πειρασμό να την πάρει.

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ Τσαλαπετεινέ,

ακριβώς αυτό έφερνε η αύρα του νοθια...κρατά και τα δώρα τσ' άνοιξης, χρώματα κι αρώματα

Τσαλαπετεινός είπε...

Επισκέπτη του νοθιά: Κρατάω την αύρα του νοθά και τσι άνοιξης τα δώρα, γερά. Είναι πολύτιμα σε μέρες που όλα περικόπτονται...

Καλό σου απόγευμα και καλό μήνα να χουμε.