Έργο της Angelica
Kauffmann,1794
“...Στα
θέλγητρα της Φρύνης κανένας δεν μπόρεσε
να αντισταθεί, εκτός από το φιλόσοφο
Ξενοκράτη. Σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο, επειδή ο φιλόσοφος είχε φήμη
ανθρώπου με μεγάλη αυτοκυριαρχία, θέλησε
να τον βάλει σε πειρασμό. Κατέφυγε στο
φτωχικό του σπίτι προφασιζόμενη ότι
την κυνηγούν και ζήτησε να την κρύψει
για μια βραδιά. Εκείνος από ανθρωπισμό
δέχτηκε και επειδή δεν υπήρχε παρά μόνο
ένα μικρό κρεβάτι, της επέτρεψε να
πλαγιάσει μαζί του. Όλο το βράδυ εκείνη
προσπάθησε να κάμψει την αυτοκυριαρχία
του για να κάνουν έρωτα, αλλά παρ` όλες
τις φιλότιμες προσπάθειες, τελικά δεν
τα κατάφερε κι έφυγε άπρακτη. Σ` εκείνους
δε που την ρωτούσαν έλεγε, κάνοντας ένα
λογοπαίγνιο, ότι δεν έρχεται από άνδρα
αλλά από αδριάντα. ( ὡς οὐκ ἀπ` ἀνδρός,
ἀλλ` ἀπ` ἀδριάντος ἀνασταίη*) ”
“Την
ίδια ιστορία μας παραδίδει ελαφρώς
παραλλαγμένη και ο Βαλέριος Μάξιμος, ο
οποίος γράφει ότι κάποτε σ` ένα οργιαστικό
ολονύκτιο συμπόσιο η Φρύνη, που είδε
ότι ο φιλόσοφος είχε πει πολύ κρασί,
θεώρησε ότι ήταν η κατάλληλη ευκαιρία
να τον κάμψει, αφού οι αμυντικοί του
μηχανισμοί θα ήταν χαλαρωμένοι και το
ποτό θα τον είχε φέρει σε αφροδισιακή
διέγερση. Προηγουμένως είχε μιλήσει με
μερικούς νέους που παρευρίσκονταν στο
συμπόσιο και τους είχε πει ότι θα
κατανικούσε την εγκράτεια του Ξενοκράτη.
Πήγε και ξάπλωσε δίπλα του και σφίχτηκε
πάνω του προσπαθώντας να τον διεγείρει.
Ο φιλόσοφος δεν την έδιωξε, ούτε την
απέτρεψε με λόγια, αλλά εξακολούθησε
να πίνει και να συζητά σαν να μη συνέβαινε
τίποτε. Απηυδισμένη εκείνη, κάποια
στιγμή αποχώρησε άπρακτη και στα
πειράγματα των νεαρών ότι με τέτοια
ομορφιά και τόση τέχνη δεν μπόρεσε να
συγκινήσει την καρδιά ενός γερο-μέθυσου
εκείνη τους απάντησε: Σας
είπα πως θα συγκινήσω έναν άνδρα, όχι
έναν αδριάντα.
(de
homine se cum iis, non de statua, pignus possuisse) ”
Ο
Έρωτας στην Αρχαία Ελλάδα, τόμος 4, Οι
εταίρες, Αντρέα Λεντάκη, εκδόσεις
Καστανιώτη Αθήνα 1999. (Τα δυο παραπάνω
αποσπάσματα από τις σελίδες 233 και 234.)
*ἀνασταίη,
τρίτο πρόσωπο ενικού, ευκτικής του
ρήματος ἀνίστημι (ἀνά + ἵστημι):
εγείρω,
σηκώνω, διεγείρω, αναγείρω, παροτρύνω,
προκαλώ
13 σχόλια:
Παρακαλώ να μνημονεύσουμε εδώ και την Κορίνθια Λαΐδα- εκεί κοντά στο πατρικό μου σπίτι τριγυρνούσε κάτι χιλιάδες χρόνια πριν
Να κι ο άνθρωπος από μάρμαρο!
Συνεννοημένοι είστε με τον Κατσαμάκη για κινηματογραφική ρετροσπεκτίβα με πλάγιους τρόπους;
Γιώργος Κατσαμάκης: Αντιγράφω από τις Εταίρες απόσπασμα για τη συμπατριώτισσά σου.
Ένα αριστουργηματικό επίγραμμα, που αποδίδεται στον πλάτων, παρουσιάζει την ωραία Λαῒδα να αποσύρεται γερασμένη από το επάγγελμα και, κατά τη συνήθεια εκείνων που αποχωρούσαν, να αφιερώνει στην Αφροδίτη, την προστάτιδα θεά των εταίρων, τον καθρέφτη της, γιατί δεν αντέχει να βλέπει τη ρημαγμένη της ομορφιά. Είναι ένα επίγραμμα ουσιαστικά επιτύμβιο, το οποίο όμως δε θρηνεί τη Λαῒδα νεκρή, αλλά δίνει τον άμετρο σπαραγμό της ζωντανής νεκρή όταν η ομορφιά της έχει για πάντα χαθεί. Και ο πόνος αυτός είναι ακόμα πιο μεγάλος από τον πόνο του θανάτου.
"Εγώ που αλαζονικά περιγέλασα την Ελλάδα, που κάποτε μπρος στην πόρτα μου στριμώχνονταν πλήθος οι νέοι, εγώ η Λαῒδα, στην Παφία αφιερώνω το κάτοπτρο. Μια και δε θέλω να βλέπω πώς είμαι, κι αφού δεν μπορώ τον εαυτό μου όμως ήμουν να δω."
Σταυρούλα: Μετά από τόσα αφιερώματα στα οποία μας έχει παρασύρει ο Κατσαμάκης είναι σχεδόν φυσικό, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση να βγαίνει μικρό αφιέρωμα με πλάγιους τρόπους.
Άνθρωπος μάρμαρο κι εγκρατής ο Ξενοκράτης ή τελικά απλώς το γήρας το αμείλικτο;
"... ο γέρος όμως ζει και ξέρει/ πώς γίνεται το σίδερο μπαμπάκι"
http://vivliothekarios.blogspot.gr/2012/12/blog-post_11.html?spref=fb
(Καταπληκτικό σχόλιο Σταυρούλα!)
Καταπληκτικό!! Αγαπητέ Τσαλαπετεινέ χάρη σε σένα αποφάσισα και εγώ να ανοίξω ένα μπλογκ και σε προσκαλώ!
Άγνωστο γιατί, αλλά μου ήρθε στο νου το ζεύγος Πυγμαλίωνα-Γαλάτειας...
:-)
Έποπα, θα έδειχνε τουλάχιστον μια συγκίνηση ακόμα κι αν η σάρκα δεν συναινούσε.
Συμφωνώ με την προλαλήσασα Σταυρούλα ότι ακόμα κι αν ήταν σε βαθύ γήρας ο Ξενοκράτης,μια χείρα(βοηθείας)θα άπλωνε πάνω στη Φρύνη.Μάλλον ήθελε να το παίξει "το βαρύ πεπόνι" - έστω,ο φιλόσοφος που δε μασάει από γυναικείες γαλιφιές.
Δεν ξέρω αν άξιζε,αν τίθεται τέτοιο θέμα δηλαδή κι αν πρόκειται για θέμα κόστους ή κέρδους.
Και μετά από αυτή τη (βαριά) φιλοσοφία,εύχομαι σε όλους εδώ καλό βράδυ.
Γεια σου,Τσαλαπετεινέ!
Sunday Blue: Καλό ξεκίνημα!
Sue: Με αντεστραμμένους ρόλους όμως ε; Η Φρύνη επιθυμεί να διδάξει τον Ξενοκράτη!
Σταυρούλα: Επομένως, άνθρωπος από μάρμαρο ο Ξενοκράτης! ;-)
ολα θα πανε καλα... Ίσως αυτή η ιστορία είναι ένας αστικός μύθος (όπου άστυ, η Αθήνα της εποχής) που ήθελε με τη μία εξαίρεση του Ξενοκράτη που δεν υπέκυψε, να τονίζει τα θέλγητρα της Φρύνης.
Μόζετ μπιτς - στο είπα στα ρωσικά.Ίσως...
Δημοσίευση σχολίου