Τρίτη 15 Μαρτίου 2011

Αρχιτεκτονικές Διαδρομές

"Τα πάντα είναι χρόνος. Και η αρχιτεκτονική συμπληρώνει τον κύκλο της και δείχνει την πραγματική αξία ή την ανεπάρκειά της μέσα στο χρόνο και σε συνάρτηση με αυτόν.

Χρειάζεται χρόνος για να αποκτήσει σταδιακά η αρχιτεκτονική νοηματική, εκφραστική, αισθητική, λειτουργική και κατασκευαστική ωριμότητα και πληρότητα, που θα προέρχονται από μια εσωτερική συνάφεια και συνεκτικότητα και θα τη διατρέχουν αμφίδρομα από άκρου εις άκρο στο σύνολό της. Δηλαδή θα τη διαπερνούν ομοιότροπα από τις αρχικές ιδέες έως και τις ακροτελεύτιες λεπτομέρειες της υλοποίησής της. Θα κυλούν αβίαστα από τις πρώτες προς τις δεύτερες αλλά και από τις δεύτερες προς τις πρώτες, ως ενιαία φυσική ροή.


Πάνω και κάτω εικόνα, μακέτες της συμμετοχής του γραφείου Μπίρη 
στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης 
το 1991 που απέσπασε το δεύτερο βραβείο. 
Η αρχιτεκτονική ωριμότητα και πληρότητα προϋποθέτουν επομένως τον “αναγκαίο δημιουργικό χρόνο” για να αποκτηθούν. Η ωριμότητα δεν συνδέεται αναγκαστικά και μόνο με τη μεγάλη ηλικία. Έχει να κάνει πρωτίστως με την πληρότητα. Κι αυτή υπάρχει κατ` αναλογία και στην νεότητα. Κάθε δημιουργική περίοδος του βίου μας μπορεί να έχει τη δικής της φάση ωρίμανσης και πληρότητας εφόσον δαπανηθεί γι` αυτό το σκοπό ο ανάλογος δημιουργικός χρόνος. 



Ο “αναγκαίος δημιουργικός χρόνος” κάνει δυνατή την επανάληψη και επομένως τη βελτίωση, την εξοικείωση με τα φανερά αλλά και τα κρυμμένα. Έτσι μαθαίνεται καλά ο δρόμος καθώς εμπλουτίζεται συνεχώς με όλο και καλύτερες διαδρομές, έως ότου κι αυτός ακόμα χρειαστεί ίσως να αλλάξει όταν έρθει η ώρα. 


Η επαναλαμβανόμενη εφαρμογή ενός συστήματος σκέψης και πρακτικής για μια εύλογη χρονική περίοδο έχει τεράστια αυτοπαιδευτική σημασία. Βοηθά να συγκροτηθεί, να ξεκαθαρίσει και να αξιολογηθεί ο κεντρικός πυρήνας μιας αρχιτεκτονικής. Ανατροφοδοτεί και εμπλουτίζει το δυναμικό του και ταυτόχρονα αποκαλύπτει, οργανώνει, βελτιώνει και κεφαλαιοποιεί- ακόμα και για συλλογική χρήση- ειδικούς τρόπους και τεχνικές υλοποίησης των ιδεών αυτών ως χτισμένων αρχιτεκτονικών έργων.


Δεν είναι απλή υπόθεση η αρχιτεκτονική, ώστε να τελειώνει κανείς με αυτήν εύκολα και κυρίως γρήγορα, όπως συμβαίνει σήμερα. Δεν είναι γύμνασμα λόγιο, αισθητικό ή τεχνολογικό. Ούτε θέαμα. Αντιθέτως, είναι σύνθετη εν δράσει κατάσταση, με ευρεία κοινωνική, καλλιτεχνική και τεχνική διάσταση. Κι ως κατάσταση, όχι μόνο βλέπεται, αλλά κυριώς βιώνεται ως ζωντανή εμπειρία σε βάθος χρόνου, ενεργοποιώντας όλες μαζί τις αισθήσεις και τη νόηση του αποδέκτη της. Κι αυτό δε γίνεται ούτε αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη...”



Το παραπάνω κείμενο του Τάσου Μπίρη, περιλαμβάνεται στο κατάλογο της εξαιρετικής έκθεσης που παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς με τίτλο: «Τάσος Μπίρης - Δημήτρης Μπίρης Αρχιτεκτονική: Το αμφίδρομο πέρασμα ανάμεσα στην εφαρμογή και στη διδασκαλία». 


Σκίτσα, σχέδια, μακέτες υλοποιημένων και μη έργων καθώς και εικόνες των κτιρίων που έχουν σχεδιάσει τα τελευταία 40 χρόνια οι δύο σημαντικοί αρχιτέκτονες και οι συνεργάτες τους, καθώς και θεωρητικά κείμενα αλλά και στοιχεία του διδακτικού τους έργου, δίνουν στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη εικόνα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας σε όλα τα στάδια και τις εκφάνσεις της. Ένα μικρό εισαγωγικό τμήμα της έκθεσης περιλαμβάνει έργα του Κυπριανού Μπίρη (1907-1990) πατέρα των δυο αρχιτεκτόνων.

Η έκθεση που ολοκληρώνεται στις 20/3 κι έχουν επιμεληθεί οι αρχιτέκτονες Ελένη Αμερικάνου και Πάνος Εξαρχόπουλος, είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Κυπριανού και του Δημήτρη Μπίρη.

Στις 28 Μαρτίου 2011 εγκαινιάζεται στο ιστορικό κτίριο της Πρυτανείας του Ε.Μ.Π η δεύτερη ενότητα αυτής της έκθεσης, που θα περιλαμβάνει το διδακτικό έργο του Τάσου και του ∆ημήτρη Μπίρη. 

15 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Την συγκεκριμένη έκθεση την επισκέφτηκα πριν από περίπου δύο χρόνια, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε στα Χανιά. Πιθανόν και να το επαναλάβω, αληθινά αξίζει τον κόπο, κυρίως για όσους δεν έχουν καμιά πρακτική, επαγγελματική σχέση με το αντικείμενο.
Αν σου άρεσε η έκθεση, θα σου αρέσει πολύ και το βιβλίο "Εν πτήσει" των Μπίρη-Κουμπή, αν δεν το έχεις διαβάσει.

Πολύ όμορφη ανάρτηση, γεμάτη χρώματα και ελπίδες σ΄ένα ξεχειλισμένο από μαύρες ανησυχίες πρωϊνό, όμως όπως λέει και ο Τάσος Μπίρης "ανάμεσα στο ξεχειλισμένο και το πλημμυρισμένο, υπάρχουν πολλές -ωραίες- λέξεις που μπορούν να παρεμβληθούν..."

Φιλιά πολλά πτηνό

Theorema είπε...

Κάθε φορά και πιο αξιοθαύμαστος, εξωτικό πουλάκι!
Oh, so broad interests!

Τσαλαπετεινός είπε...

ALICE : Νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να την ξαναδείς. Είναι μεγαλύτερη από αυτή που παρουσιάστηκε στα Χανιά και φυσικά πιο ολοκληρωμένη.

Πράγματι είναι για όλους πολύ ενδιαφέρον να διαπιστώσουν πώς μια αρχική ιδέα, ένα τυχαίο ερέθισμα* μπορεί σταδιακά, μέσα από πολλή δουλειά να μετατραπεί σε κτίριο. Πάντα η διαδικασία της "γέννησης" είναι πολύ γοητευτική.

Καλό απόγευμα!

*αναφέρομαι κυρίως στην εικόνα ενός παλιού τουβλάδικου που η μισογκρεμισμένη του λαμαρινένια στέγη
ήταν το ερέθισμα για το στέγαστρο του Συγκροτήματος Ολυμπιακών Κολυμβητηρίων στην Καλογρέζα. (πρώτο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό του 1984 που τελικά ανατέθηκε σε ξένου μελετητές)

Τσαλαπετεινός είπε...

Theorema:
Πουλάκι είμαι και πετώ
στου ουρανού τα μέρη
κι από ψηλά θωρώ αυτά
που φέρνω στο λημέρι*.


Βροντόλαλη Καλησπέρα!

*όπου λημέρι βέβαια, διαβάζουμε ιστολόγιο

b|a|s|n\i/a είπε...

είναι λειτούργημα η αρχιτεκτονική. και πρέπει να αντιμετωπίζεται από όλους και κυρίως από αυτούς που την ασκούν σαν λειτούργημα. και όχι σαν επάγγελμα. μοιάζει απίστευτο πώς η αρχιτεκτονική μιας πόλης, του ίδιου μας του σπιτιού, καθορίζει όλη μας την ζωή.
πολύ σου καλησπέρα! :)

Ανώνυμος είπε...

@ Βασίλη

Ναι τέτοια λέγε εσύ....
Και μετά να μας πληρώνει ο καθείς για την κάθε δουλειά με όσα ρίχνει για να ανάψει κερί στη λειτουργία...:)))

@Τσαλ
Μήπως να αλλάξω πάλι το nick μου;
Να γίνω η "Αlice καλά-τράβα" ??

logia είπε...

...και γω θα συμπλήρωνα πως είναι τέχνη...
πάντα με εντυπωσίαζε και με σαγήνευε η αρχιτκτονική και κυρίως το πώς η έμπνευση γίνεται πράξη...
ασχολούμαι πολύ διαβάζοντας βιβλία και αρχιτεκτονικά περιοδικά πάντα με δέος...
την καλησπέρα μου

Yannis Tsal είπε...

Ωραία τέχνη η αρχιτεκτονική, που ουσιαστικά συνδυάζει πολλές εικαστικές τέχνες. Μέγιστος αρχιτέκτονας φυσικά ο... αρχιτέκτονας της νίκης!

b|a|s|n\i/a είπε...

δεν ανάβουμε και λαμπάδες; :))
είναι που ξεβιδώθηκε ένας σωλήνας του ηλιακού στην ταράτσα και ο φωταγωγός έγινε καταρράκτης χθες. ο οποίος φωταγωγός καταλήγει στο πάτωμα του σπιτιού. έχει ένα σιφόνι εκεί μα δεν προλάβαινε να απορροφήσει το νερό. και σκεφτόμουνα με την σφουγγαρίστρα στο χέρι. γιατί να μην είναι μισό μέτρο πιο κάτω το τέλος του φωταγωγού από το πάτωμα; σε περίπτωση που.
(εντάξει τον είπα τον πόνο μου. πάλι καλά που ήμουνα σπίτι εκείνη την ώρα διαφορετικά θα κολυμπούσαν τα αστέρια του διαδρόμου και πολύ θα ανησυχούσα!)
:)) καλημέρες πολλές!

Roadartist είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση.. Και η παρουσίαση πολύ όμορφη, ευχαριστούμε τσαλαπετ!! :)

Τσαλαπετεινός είπε...

b|a|s|n\i/a : Αν όχι “καθορίζει” σίγουρα ο χώρος που ζούμε- από τη μονάδα της κατοικίας ως το σύνολο αστικού ιστού- επιρρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μας.


ALICE: Καλύτερα να το κάνεις Zahalice Hadid. Είναι πιο θηλυκό.

Τσαλαπετεινός είπε...

Logia: Χαμογελάω με το σχόλιο σου καθώς σκέφτομαι ότι επιβεβαιώνει τις στενές σχέσεις μουσικής και αρχιτεκτονικής. Καλό σου βράδυ.

tsalapeteinos: Αν πληκτρολογήσεις στο google “Αρχιτέκτονας της νίκης” σου βγάζει: τον Ζαουάντ Ζαϊρί (Ολυμπιακός), το (δικός μας) Ζελικο, το στρατηγό Μιλτιάδη για τη νίκη του Μαραθώνα, τον στρατηγό Ντάγκλας Μακ Αρθουρ, τους Ντέιβιντ Πλαφ και Ντέιβιντ Αξελροντ ως αρχιτέκτονες της νίκης του Ομπάμα στις προεδρικές εκλογές...
Ο μόνος πραγματικός αρχιτέκτονας που προκύπτει από την αναζήτηση είναι ο Καλλικράτης (Ναός Αθηνάς Νίκης)

Εσύ φαντάζομαι ότι αναφέρεσαι στον τελευταίο. ;-)

Τσαλαπετεινός είπε...

b|a|s|n\i/a : Εσύ καταρράχτη χθες, εγώ λίμνη στο μπάνιο σήμερα. Ευτυχώς τα μπλογκς μας δεν έμπασαν νερά. Αυτά άντε να το σφουγκαρίσεις μετά... ;- )
Καλή σου νύχτα.

Roadartist : Μια χαρά νομίζω ότι παρακινούμε ο ένας τον άλλον. Ετοιμάζομαι για Κατράκη στο ΜΚΤ. Καλά που μου το θύμισες. ;-)

Yannis Tsal είπε...

Είχα υπόψη τη φράση στα ισπανικά (artifice de la victoria) αλλά και έτσι το google μπαλαδόρο βγάζει πρώτο τον Μάξι Ροντρίγκες της Λίβερπουλ. Επομένως ας είναι ο Καλλικράτης, ο αρχαίος αρχιτέκτονας. Τον οποίο δυστυχώς οικειοποιήθηκε και το ΠΑΣΟΚ με το... άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων!

Τσαλαπετεινός είπε...

tsalapeteinos: Στα αγγλικά πάλι η αναζήτηση δίνει κι άλλον στρατηγό, τον Βρετανό Sir Douglas Haig- ναι έχει σχέση με το ουίσκι- οπότε τελικά κρατάμε τον παλιό δικό μας Καλλικράτη.
;-)